คนไทยชาวพุทธส่วนใหญ่เติบโตมากับการทำบุญตักรบาตร ทั้งในช่วงเทศกาลสำคัญ หรือจะเป็นการตักรบาตรในตอนเช้าของทุกวันเพื่อเป็นสิริมงคลในการเริ่มต้นวันใหม่ แต่ด้วยรูปแบบของการใช้ชีวิตที่เปลี่ยนแปลงไปทำให้ขั้นตอนบางอย่างค่อย ๆ เลือนลางไปมากเลยทีเดียว แต่ถึงอย่างนั้นมันก็ไม่ใช่เรื่องที่ผิด
เพราะเพียงแค่เราทุกคนมีจิตใจอันบริสุทธิ์และศรัทธาในพระพุทศาสนา และประพฤติตนอยู่ในศีลในธรรมก็เป็นหนึ่งในวิธีการเสริมความมงคลให้กับเราทุกคนได้เช่นกัน แต่สำหรับใครที่มีความต้องการจะทำบุญด้วยการตักบาตรในบทความนี้เราได้มีการรวบรวมคําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้าเพื่อเป็นความรู้เพิ่มเติมให้กับใครที่อาจจะไม่เคยรู้มาก่อนให้ได้มาศึกษาไปพร้อมกันได้แล้ว
คําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้า (ก่อนการใส่บาตร)
หากจะกล่าวถึงขั้นตอนของการใส่บาตรนั้น ก็คงจะไม่ได้มีการบังคับให้ผู้มีจิตศรัทธาทุกท่านจะต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด เนื่องจากการทำบุญเป็นการทำความดี เป็นการทำทานเพื่อความสบายใจ เพียงแต่ในบางความเชื่อก็ได้มีการระบุเอาไว้ว่าก่อนการตักบาตร ก็จะมีการกล่าวคําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้าดังนี้
สุทินนัง วะตะ เม ทานัง อาสะวักขะยาวะหัง โหตุ
(ความหมาย)
ทานที่ข้าพเจ้าถวายเหล่านี้ จงเป็นเครื่องนำมาซึ่งความสิ้นกิเลสของข้าพเจ้าด้วยเถิด
หรือจะมีการกล่าวคําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้าในอีกบทหนึ่ง ซึ่งเป็นคําอธิษฐานที่ใช้ในการขอพรและอธิษฐานต่อพระสงฆ์ ให้มีความเป็นสิริมงคลนานานับประการเกิดขึ้นในชีวติ เพื่อหวังให้การทำบุญนี้เป็นหนทางแห่งการหลุดพ้นจากความทุกข์ระทมทั้งปวงได้ด้วย ดังนี้
อิทัง ทานัง สีละวันตานัง ภิกขูนัง นิยยาเทมิ สุทินนัง วะตะ เม ทานัง นิพพานะปัจจะโย โหตุ อะนาคะเต กาเล ฯ
(ความหมาย)
ข้าพเจ้าขอน้อมถวายทานเหล่านี้แด่พระสงฆ์ผู้มีศีล ขอพระสงฆ์ผู้มีศีลที่ข้าพเจ้าถวายทานเหล่านี้
จงเป็นเหตุให้ข้าพเจ้าถึงพระนิพพาน ในอนาคตเบื้องหน้าด้วยเถิด
คําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้า (หลังการใส่บาตร)
หลายคนอาจจะเกิดความสงสัยว่า หลังจากทำบุญเสร็จสิ้นแล้วก็จะต้องจบด้วยการกรวดน้ำไม่ใช่หรือ ? ซึ่งในบางตำราได้มีการระบุเอาไว้ว่าหลังจากที่ทำการใส่บาตรเสร็จสิ้นเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ก่อนที่เราจะมีการกรวดน้ำเพื่ออุทิศบุญกุศลนั้น จะมีการกล่าวคําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้าในอีกบทหนึ่งตามที่เราได้นำมาแบางปันเอาไว้ด้านล่างนี้ เพื่อเป็นการแสดงความเคารพศรัทธาต่อพระพุทธศานาและพระสงฆ์
นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง, สังโฆ เม สะระณัง วะรัง, เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ โสตถิ เม โหตุ สัพพะทา
พระสงฆ์เป็นสรณะอันประเสริฐของข้าพเจ้า ด้วยการกล่าวคำสัตย์นี้ขอให้ข้าพเจ้าเจริญในพระศาสนาของศาสดา
บทกรวดน้ำหลังคําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้า (แบบยาว)
หลังจากการทำบุญใส่บาตรเสร็จสิ้นแล้ว และพระสงฆ์ได้ให้พรเป็นที่เรียบร้อย อีกหนึ่งขั้นตอนที่หลายคนอาจจะหลงลืมไปนั่นก็คือการบทกรวดน้ำ หลังจากที่เราได้มีการทำบุญและกล่าวคําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้าเพื่อความเป็นสิริมงคลในชีวิตของตนเองแล้ว การส่งต่อบุญกุศลเหล่านี้ให้กับผู่ที่เราเคารพรักและเจ้ากรรมนายเวร ก็เป็นอีกหนึ่งช่องทางที่จะเพิ่มความอิ่มเอมใจ และทำให้ชีวิตพบเจอกับความราบรื่นประสบความสำเร็จได้ด้วยนั่นเอง
อิทัง เม มาตาปิตุนัง โหตุ สุขิตา โหนตุ มาตาปิตะโร
ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่มารดาและบิดาของข้าพเจ้า ขอให้มารดาและบิดาของข้าพเจ้าจงมีแต่ความสุข
อิทัง เม ญาตีนัง โหตุ สุขิตา โหนตุ ญาตะโย
ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่ญาติทั้งหลายของข้าพเจ้า ขอให้ญาติทั้งหลายของข้าพเจ้าจงมีแต่ความสุข
อิทัง เม ครุปัชฌายาจะริยานัง โหตุ สุขิตา โหนตุ ครุปัชฌายาจะริยา
ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่ครูบาอาจารย์ของข้าพเจ้า ขอให้ครูบาอาจารย์ของข้าพเจ้าจงมีแต่ความสุข
อิทัง สัพพะเทวะตานัง โหตุ สุขิตา โหนตุ สัพเพ เทวา
ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่เทวดาทั้งหลายขอให้เทวดาทั้งหลายจงมีแต่ความสุข
อิทัง สัพพะเปตานัง โหตุ สุขิตา โหนตุ สัพเพ เปตา
ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่เปรตทั้งหลาย ขอให้เปรตทั้งหลายจงมีแต่ความสุข
อิทัง สัพพะ เวรีนัง โหตุ สุขิตา โหนตุ สัพเพ เวรี
ขอส่วนบุญนี้จงสำเร็จแก่เจ้ากรรมนายเวรทั้งหลาย ขอให้เจ้ากรรมนายเวรทั้งหลายของข้าพเจ้าจงมีแต่ความสุข
บทกรวดน้ำหลังคําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้า (แบบสั้น)
สำหรับใครที่ทำบุญใส่บาตรในตอนเช้าเสร็จสิ้นแล้ว แต่อาจจะไม่ได้มีเวลาในการกรวดน้ำมากมายนัก หรือไม่ได้มีความสะดวกในการท่องบทกรวดน้ำแบบยาว ก็สามารถตั้งจิตอธิษฐานเพื่ออุทิศบุญกุศลเหล่านั้นให้กับผู้ที่เราต้องการกล่าวถึง หรือจะทำการกล่าวบดกรวดน้ำแบบย่อก็ได้ ดังนี้
อิทัง เม ญาตินัง โหนตุ สุขิตา โหนตุ ญาตะโย
ขอบุญนี้จงสำเร็จแก่ญาติทั้งหลายของข้าพเจ้า ขอญาติทั้งหลายของข้าพเจ้าจงมีแต่ความสุขด้วยเถิด
สิ่งของที่นิยมนำมาใช้ใส่บาตรตอนเช้า
หลังจากที่เราได้ทำความรู้จักกับคําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้า รวมไปถึงบทกรวดน้ำเพื่ออุทิศบุญอันบริสุทธิ์นี้ให้กับเจ้ากรรมนายเวร และบุคคลอันเป็นที่รักของเราทุกคนกันไปแล้ว ในหัวข้อต่อมานี้เราจะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับสิ่งของซึ่งผู้คนนิยมนำมาใส่บาตรในตอนเช้า เพื่อเป็นอีกหนึ่งไอเดียสำหรับใครที่อยากจะลองตื่นเช้าและลุกมาใส่บาตรทำบุญ สร้างกุศลและความอิ่มอกอิ่มใจให้กับชีวิตของตนเองกัน ซึ่งส่วนใหญ่แล้วมักจะเลือกเอาที่ความสะดวก เพราะการทำบุญสิ่งสำคัญคือใจที่มีความศรัทธานั่นเอง แต่ถ้าบ้านไหนมีเวลาและมีวัตถุดิบก็จะนิยมใส่บาตรด้วยสิ่งของเหล่านี้
-
ดอกไม้
ในอดีตการถวายต้องไม้ให้กับพระสงฆ์หรือการทำบุญในโอกาสใดก็ตาม มักจะเป็นสิ่งที่ต้องคู่กันตามความเชื่อ ความศรัทธา ซึ่งในอดีตผู้คนมักจะนิยมใช้ดอกบัวหรือมาลัยดอกมะลิในการถวายต่อพระสงฆ์ โดยเฉพาะในช่วงการทำบุญร่วมกับการกล่าวคําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้า เนื่องจากมีความเชื่อที่ส่งต่อกันมาว่าดอกไม้ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความงดงาม ความล้ำค่า สูงส่ง ย่อมจะเป็นการแสดงความเคารพ และพานให้ชีวิตของเรามีความงดงามเฉกเช่นดอกไม้นั้น ๆ ได้ด้วย
-
ข้าวสวยสุกใหม่
ที่ต้องเน้นย้ำว่าส่วนใหญ่คนจะนิยมนำข้าวสวยที่ ‘หุงสุกใหม่ ๆ ’ มาใช้ในการใส่บาตร นั่นก็เพราะว่าข้าวที่เรานำไปถวายนั้นจะมีความใหม่ ไม่ใช่ข้าวค้างคืนที่เมื่อพระสงฆ์ฉันไปแล้วอาจจะเกิดอาการใด ๆ ตามมา และนอกจากนั้นข้าวที่บรรดาผู้มีจิตศรัทธาถวายมาก็อาจจะต้องเก็บเอาไว้ฉันทั้งมือเช้าและช่วงเวลาเพล(ก่อนเวลาเที่ยง) เพราะฉะนั้นจึงมีเวลาเพียงพอที่ข้าวจะไม่เสียไม่ก่อนนั่นเอง
-
อาหารคาว
อาหารคาวเป็นอีกหนึ่งองค์ประกอบที่สำคัญของการใส่บาตรตอนเช้า โดยจะเป็นอาหารประเภทไหนนั้นก็ไม่ได้มีการกำหนดเอาไว้อย่างตายตัว ในสมัยก่อนนิยมทำอาหารจากพืชผักเป็นหลัก โดยมีทั้งอาหารผัดแห้งและบรรดาแกงหรือน้ำพริกเพื่อให้มีความหลากหลาย แต่ในปัจจุบันนี้เนื่องจากรูปแบบการใช้ชีวิตของคนในสังคมที่เปลี่ยนไป ก็มักจะเลือกเอาที่สะดวก ที่บ้านมีสิ่งไหนก็ประกอบอาหารนั้น ๆ ทำบุญตามความศรัทธาที่มี
-
อาหารหวาน
สำหรับของหวานอาจจะไม่ใช่องค์ประกอบที่สำคัญอะไรมากมายนัก แต่เนื่องจากชาวพุทธเรามีความเชื่อเกี่ยวกับโลกหลังความหมาย ดังนั้นจึงนิยมใส่บาตรทำบุญให้ครบถ้วน เพื่อหวังว่าเมื่อหมดบุญจากโลกนี้ไปแล้วจะไม่อดอยากขัดสน โดยขนมหวานที่นำไปใช้เพื่อการใส่บาตรก็ไม่ได้มีการเจาะจงเอาไว้มากนักขึ้นอยู่กับความสะดวกได้เลย ซึ่งในปัจจุบันก็มีการหาขนมหวานที่ดีต่อสุขภาพ และไม่ได้หวานมากนักเพื่อสุขภาพของพระสงฆ์ด้วย
-
น้ำดื่ม
น้ำดื่มเป็นสิ่งที่สำคัญมากที่สุดอีกหนึ่งอย่างในการใส่บาตร ทั้งยังใช้ในการกล่าวคําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้าและขั้นตอนของการกรวดน้ำอีกด้วย เพราะฉะนั้นใครที่เตรียมตัวอยากจะใส่บาตรอย่าลืมเตรียมน้ำสะอาดเอาไว้ให้พร้อมด้วย โดยน้ำดื่มนั้นนอกจากจะเป็นสิ่งที่สำคัญต่อการดำรงชีวิตแล้ว มันก็ยังเป็นสิ่งที่สื่อถึงความสะอาดบริสุทธิ์ ช่วยเสริมให้ชีวิตมีความสดใสเบิกบาน
แนะนำวิธีการใส่บาตรให้ถูกวิธี ปฏิบัติอย่างไรให้มีความเหมาะสม
นอกจากนักอ่านทุกท่านจะได้เรียนรู้คําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้าในบทต่าง ๆ พร้อมด้วยสิ่งของที่นิยมนำมาใช้สำหรับการใส่บาตรกันไปแล้ว แต่สาระความรู้ดี ๆ ยังไม่จบเพียงเท่านั้น เพราะในบทความนี้เราได้นำเอาวิธีการใส่บาตรให้ถูกวิธีมาแนะนำให้กับทุกคนได่อ่านกันอีกด้วย สำหรับใครที่สนใจก็อย่าช้าตามมาอ่านพร้อมกันได้เลยว่าจะมีอะไรบ้างที่ชาวพุทธอย่างเราควรทำให้ถูกต้องก่อนการใส่บาตร
- ไม่ควรเลือกหรือเจาะจงใส่บาตรกับพระสงฆ์รูปใดรูปหนึ่งเท่านั้น แต่ให้วางใจให้เป็นบริสุทธิ์ และตั้งมั่นกับจิตศรัทธาด้วยการทำบุญใส่บาตรกับพระสงฆ์องค์ใดก็ได้
- สวมเครื่องแต่งกายที่มีความสุภาพ ทั้งสุภาพบุรุษและสุภาพสตรี ไม่ควรใส่เสื้อที่มีลักษณะของคอเสื้อกว้าง หรือสวมใส่ประโปรง – กางเกงที่สั้นจนเกินไป
- ถอดรองเท้าทุกครั้งที่มีการทำบุญใส่บาตร (แต่ถ้าไม่มีความสะดวกเนื่องจากสถานการณ์หรือสถานที่ก็ให้ละเอาไว้)
- สำรวมกิริยาไม่ควรพูดหยอกล้อ หรือตะโกนไปมาระหว่างที่ทำการใส่บาตร และไม่ควรทักทายพระสงฆ์ด้วยถ้อยคำหยาบคาย
- ควรนั่งสำรวม หรือก้มศรีษะเล็กน้อยในขณะที่ตักข้าวปลาอาหารใส่ในบาตรของพระสงฆ์ ไม่ควรเทอาหารทั้งหมดลงในบาตรอย่างไม่สำรวม
- หากสิ่งของมีน้ำหนักมากเกินไป เช่น ผลแตงโม ผลทุเรียน ไม่ควรใส่บาตตรพระโดยตรง ให้ทำการแบ่งเป็นชิ้นเล็ก ๆ แทน
- ในการทำบุญตักรบาตรจะต้องอาศัยความบริสุทธิ์ 3 ประการ ได้แก่
- วัตถุบริสุทธิ์ หมายถึง สิ่งของที่นำมาถวายต้องเป็นสิ่งของที่บริสุทธิ์
- ผู้ให้ต้องมีใจบริสุทธิ์ หมายถึง มีเจตนาบริสุทธิ์
- ผู้รับบริสุทธิ์ หมายถึง พระสงฆ์หรือบุคคลผู้ที่จะให้ต้องบริสุทธิ์
จากสาระความรู้มากมายที่เราได้นำมาแบ่งปันให้กับนักอ่านทุกคนในบทความนี้ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของคําอธิษฐานใส่บาตรตอนเช้า, การแนะนำบทกรวดน้ำพร้อมคำแปล, ขั้นตอนในการทำบุญใส่บาตร, สิ่งของที่นิยมนำมาใส่บาตรให้กับพระสงฆ์, หรือจะเป็นเรื่องของการแนะนำวิธีการปฏิบัติตนในการใส่บาตรให้มีความเหมาะสมเหล่านี้ จะเป็นอีกหนึ่งความรู้เล็ก ๆ เพื่อช่วยให้ทุกคนได้มีความสุขกายสบายใจจากการทำบุญ เพิ่มความเป็นสิริมงคลในชีวิตกันมากขึ้นได้
📚 อ้างอิง (Reference Sites)
📘 อ้างอิงเนื้อหา (External links)
📕 อ้างอิงรูปภาพ
- https://pixabay.com/th/photos/พระพทธศาสนา-พระไทย-พทธศาสนกชน-2415884/
- https://pixabay.com/th/photos/ขวด-นาแร-แกว-เท-เทนา-ขวดนา-2032980/