ในยุคสมัยนี้คงจะมีน้อยคนนักที่ไม่เคยได้ยินคำว่า ‘Soft Power คือ’ ถึงแม้หลายคนก็อาจจะรู้อยู่แล้วว่าคำนี้มันมีความหมายว่าอะไร รวมไปถึงมีความสำคัญอย่างไรต่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมโลกในปัจจุบัน แต่ก็ต้องยอมรับว่ามีคนอีกจำนวนไม่น้อยที่ถึงแม้จะเคยได้ยินคำว่า Soft Power ผ่านหูกันมาบ้าง และอาจจะเคยนำเอาคำนี้ไปใช้ในโอกาสต่าง ๆ กันอยู่แล้ว แต่กลับยังไม่รู้ความหมายที่แท้จริงของมันสักเท่าไหร่ เพราะฉะนั้นในบทความนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกันว่า Soft Power คืออะไร พร้อมลงลึกไปอีกว่า Soft power ของประเทศไทยเรามีอะไรบ้างที่น่าสนใจ ถ้าพร้อมแล้วก็ตามไปอ่านพร้อมกันได้เลย
ทำความรู้จักว่า Soft Power คืออะไร
หากจะต้องมีการจำกัดความว่า Soft Power คืออะไรนั้นก็คงจะสามารถอธิบายแบบรวบยอดได้ว่า มันคือพลังในการสร้างสรรค์ค่านิยมในสังคมด้วยรูปแบบที่มีความแตกต่างจากการใช้อำนาจในเชิงสงคราม เพื่อสร้างให้เกิดความคล้อยตามหรือประโยชน์อย่างหนึ่งอย่างใดต่อประเทศ หรือก็คือการใช้อิทธิพลทางวัฒนธรรมจากหลากหลายด้าน เช่น อาหาร, แฟชั่น, ประเพณี, และอีกมากมาย เพื่อทำให้คนทั่วไปในสังคมเกิดการมีส่วนร่วม หล่อหลอมให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไปในทิศทางเดียว ตลอดจนเพื่อเป็นการเปลี่ยนแปลงทางความคิดไปในทางเดียวกันก็ได้นั่นเอง
ซึ่งลักษณะการทำงานในเชิงของ Soft Power รวมไปถึงการได้รับความสนใจของคนในสังคมที่เริ่มจำหาคำตอบว่า Soft Power คืออะไรนั้นก็เริ่มจะเข้ามามีบทบาทกับโลกของเราเมื่อไม่กี่สิบปีที่ผ่านมา ซึ่งเริ่มต้นมาจากแนวคิดของศาสตราจารย์ท่านหนึ่งผู้มีความเชี่ยวชาญทางด้านรัฐศาสตร์ ของมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด โดยได้มีการกล่าวเอาไว้ว่าหากจะต้องจัดหมวดหมู่ถึงที่มาและต้นตอที่จะสนับสนุนให้ประเทศนั้น ๆ เกิด Soft Power มีอะไรบ้าง เพื่อความทรงประสิทธิภาพได้จะต้องประกอบไปด้วย 3 องค์ประกอบ ได้แก่
- วัฒนธรรม
แน่นอนว่าก่อนที่เราทุกคนจะรู้ว่า Soft Power คือ แต่ละประเทศเองก็มีสิ่งที่เรียกว่าวัฒนธรรมเป็นต้นกำเนิดหันมาก่อนแยู่แล้ว เพราะมีสิ่งเหล่านี้ต่อมาจึงได้มีการนำเอาเรื่องราวเหล่านี้มาใช้ประโยชน์เพื่อสร้างอิทธิพลในการกระตุ้นความเชื่อ ค่านิยม และเศรษฐกิจ เพราะฉะนั้นองค์ประกอบแรกของการจะสร้างพลังอย่าง Soft Power ก็จะต้องมีวัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์มีความน่าสนใจและเป็นประโยชน์ต่อคนทั่วไปในวงกว้างเสียก่อน เช่น วัฒนธรรมเรื่องดนตรี, วัฒนธรรมด้านอาหาร, วัฒนธรรมด้านเทศกาลหรือประเพณี เป็นต้น
- ค่านิยมทางการเมือง
ก่อนที่คนเราทุกคนซึ่งอาศัยอยู่แตกต่างพื้นที่กันจะมีความคิดที่ตรงกันหรือยอมรับให้อิทธิพลอย่างเรื่องของ Soft Power เข้ามามีผลกับชีวิตประจำวันได้นั้นก็จะต้องมีสิ่งที่เรียกได้ว่าเป็นไปในทิศทางเดียวกันในเบื้องต้นก่อน ซึ่งสิ่งนั้นก็คือค่านิยมทางการเมือง หากจะต้องเปรียบเทียบแบบง่าย ๆ ก็คงจะเป็นประเทศที่มีการปกครองด้วยประชาธิปไตยเหมือนกันก็จะมีการส่งผ่านวัฒนธรรมต่อกันได้ง่ายมากกว่านั่นเอง
- นโยบายต่างประเทศ
สำหรับเรื่องของนโยบายต่างประเทศอาจจะดูเป็นปัจจัยที่อยู่นอกเหนือจากการควบคุมของประชาชนคนทั่วไป เพราะฉะนั้นในส่วนตรงนี้จะเป็นหนึ่งในความรับผิดชอบของรัฐบาลหรือกระทรวงการต่างประเทศ ที่จะต้องมีนโยบายในการผลักดันรวมไปถึงสร้างมิตรภาพอันดีให้กับต่างประเทศ ตลอดจนจะต้องส่งเสริมเรื่องของสันติภาพและเคารพในสิทธิมนุษยชน เพื่อผลประโยชน์ด้านภาพลักษณ์ภายในประเทศอีกด้วย
Soft Power มีอะไรบ้าง
หลังจากที่เรารู้กันไปแล้วในเบื้องต้นว่า Soft Power คืออะไร หลายคนก็อาจจะยังอยากทำความเข้าใจให้ลึกลงไปอีกว่า Soft Power มีอะไรบ้าง โดยในความเป็นจริงพลังของการสร้างอิทธิพลทางความคิดตลอดจนค่านิยมของคนในสังคมนั้นก็จะแบ่งออกเป็นหลายด้าน และอาจจะยังมีเพิ่มขึ้นมาได้อีกจากในปัจจุบัน เพราะฉะนั้นเราจะยกตัวเองจากอิทธิพลจาก Soft Power ที่เห็นภาพได้ชัดมากที่สุดให้ทุกคนได้อ่านกันเท่านั้น ซึ่งจะมีอะไรบ้างตามไปอ่านข้อมูลที่เรารวบรวมมาให้ด้านล่างนี้ได้เลย
-
อาหาร
ใครที่เคยอ่านข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องของ Soft Power คือ กันมาบ้างก็คงจะเคยเห็นว่าอาหารเป็นหนึ่งในวัฒนธรรมที่มีอิทธิพลในการสร้างพลังต่อคนในสังคมอย่างมากมายมหาศาล เพราะนอกจากคนเราจะต้องทานอาหารกันอยู่แล้วในทุกวัน อาหารเองก็ยังเป็นเครื่องหมายการค้าซึ่งในแต่ละประเทศก็จะมีจุดเด่นตลอดจนเอกลักษณ์ที่แตกต่างกันออกไป เพราะฉะนั้นไม่ว่าจะเป็นประเทศไหน หากมีการสนับสนุนในเรื่องของ Soft Power ที่มากพอก็สามารถผลักดันอาหารประจำชาติให้กลายเป็นสิ่งที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลกได้
-
ภาพยนตร์หรือซีรีส์
อีกหนึ่งพลังของ Soft Power ที่ทรงอิทธิพลและสามารถส่งผลต่อความคิด รวมไปถึงค่านิยมของสังคมได้มากอีกหนึ่งด้านก็คือเรื่องของภาพยนตร์หรือซีรีส์ เนื่องจากทั้งสองสิ่งนี้เป็นความบันเทิงที่ได้รับความนิยมสูงมาก เพราะฉะนั้นเรื่องราวที่นำเสนอ สถานที่ แนวความคิด และอีกหลากหลายสิ่งที่ปรากฏอยู่ในภาพยนตร์หรือซีรีส์จึงสามารถหล่อหลอมให้คนดูมีความเชื่อไปกับสิ่งที่นำเสนอได้ด้วยนั่นเอง โดยตัวอย่างที่เห็นภาพได้ชัดก็อย่างเช่นซีรีส์เกาหลี ซึ่งได้รับความนิยมมากได้แถบประเทศเอเชีย จนส่งผลให้เกิดการเติบโตของเศรษฐกิจ รวมไปถึงแนวทางในการทำธุรกิจอื่น ๆ เพื่อสร้างรายได้ให้กับคนในประเทศมากมาย
-
เทศกาลหรือประเพณี
หลายคนที่อาจจะรู้กันอยู่แล้วว่า Soft Power มีอะไรบ้าง ก็คงจะเดากันไม่ยากว่าเทศกาลหรือประเพณีของแต่ประเทศเองก็นับว่าเป็นพลังที่ทรงอิทธิพลมากประเภทหนึ่ง โดยสองคำนี้สามารถอธิบายได้ง่าย ๆ ว่าเป็นการจัดงานตลอดจนกิจกรรมซึ่งถูกกำหนดด้วยช่วงเวลาที่แน่นอน โดยมีการร่วมกิจกรรมด้วยคนจำนวนมากเพื่อประโยชน์ในด้านความเชื่อหรือกำเนินการด้านพิธีกรรมตามความเชื่อที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาก็ได้ด้วยนั่นเอง ซึ่งตัวอย่างของ Soft Power ด้านเทศกาลหรือประเพณีที่เห็นกันได้ชัดมากที่สุดก็ได้แก่ เทศกาลคริสต์มาส เป็นต้น
-
เพลง
อุตสาหกรรมเพลงเป็นอุตสาหกรรมบันเทิงซึ่งเป็น Soft Power ที่สร้างแรงกระเพื่อมให้กับสังคมตลอดจนช่วยในการกระตุ้นเศรษฐกิจได้อย่างมหาศาล อย่างที่เราจะเห็นได้จากนักร้องหรือศิลปินผู้ทรงอิทธิพลจากการได้ความชื่นชอบจากคนทั่วโลก ตัวอย่างที่เห็นภาพได้ชัดมากที่สุดก็ได้แก่ศิลปิน K-Pop หรือ C- Pop ซึ่งสามารถชักจูงเหล่าแฟนคลับให้คล้อยตาม ตลอดจนชื่นชอบในวัฒนธรรมอื่น ๆ ผ่านตัวศิลปินหรือผลงานเพลงได้นั่นเอง โดยอิทธิพลด้านงานเพลงที่เป็น Soft Power ของไทยตัวอย่างก็จะมีวงดนตรีมากมาย เช่น 4EVE, Proxie, ATLAS, Trinity เป็นต้น
-
การท่องเที่ยว
Soft Power คือพลังซึ่งทรงอิทธิพลทั้งยังสามารถสร้างแรงขับเคลื่อนทางเศรษฐกิจได้เป็นอย่างดี โดยหนึ่งใน Soft Power ของไทยที่มีความสำคัญ รวมทั้งได้รับการยอมรับจากผู้คนทั่วโลกมากที่สุดประเภทหนึ่งก็คือการท่องเที่ยวของไทยนั่นเอง เนื่องจากประเทศไทยมีภูมิศาสตร์ที่หลากหลาย รวมทั้งเอื้อต่อการท่องเที่ยวแบบครบวงจรมากที่สุด ไม่ว่าจะเป็นความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติ เช่น ป่า ภูเขา ทะเล น้ำตก หรือจะเป็นชุมชนท้องถิ่นที่มีความเหนียวแน่นในเรื่องของวิถีชีวิต ตลอดจนวัฒนธรรมการดำเนินชีวิตอันเป็นเอกลักษณ์เหมาะกับการท่องเที่ยวเชิงการเรียนรู้ด้วยนั่นเอง
Soft Power ไทยมีอะไรบ้าง
ประเทศไทยเราเป็นหนึ่งในประเทศที่ให้ความสำคัญกับเรื่องความรู้เกี่ยวกับ Soft Power คืออะไรเป็นอย่างมาก ไม่เพียงเท่านั้นโยบายพัฒนาประเทศก็ยังให้น้ำหนักกับการสนับสนุน Soft Power ในด้านต่าง ๆ ให้แพร่ขยายไปสู่เวทีโลกให้ได้มากยิ่งขึ้น เพื่อประโยชน์ด้านวัฒนธรรม เศรษฐกิจ ตลอดจนการสร้างรายได้ให้กับคนในประเทศ โดยประเทศไทยเราเป็นประเทศที่มีความโชคดีในหลายด้าน เพราะเรามีวัฒนธรรมอันทรงคุณค่าหลายประการ นอกจากนั้นก็ยังมีความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติอันหาได้ยากในหลายประเทศ เพราะฉะนั้นความพยายามในการพัฒนาเรื่องของ Soft Power ในด้านาความคิดสร้างสรรค์อื่น ๆ จึงเป็นนโยบายสำคัญซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องตลอดจนประชาชนในประเทศมีความพยายามมาตลอดหลายสิบปี ซึ่ง Soft Power ไทยมีอะไรบ้าง ในหัวข้อนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักไปพร้อมกัน
1.Soft Power ไทยด้านอาหาร
SoftPpower ของไทยตัวอย่างด้านอาหารเป็นสิ่งที่คนไทยเองจะมีความคุ้นชินกันอยู่แล้ว เนื่องจากอาหารของประเทศไทยเรานับได้ว่าเป็นสิ่งที่คนทั่วโลกให้การยอมรับ และยังได้ยกให้ไทยเป็นหนึ่งในประเทศของ ‘ครัวโลก’ อีกด้วย นอกจากรสชาติที่มีความอร่อยถูกปากในเรื่องของเรื่องราวและเอกลักษณ์ความเป็นไทยที่ถูกถ่ายทอดผ่านอาหาร ก็เป็นหนึ่งในปัจจัยที่ทำให้อาหารไทยได้รับการยอมรับไปทั่วโลก โดยตัวอย่างของอาหารไทยที่ทรงอิทธิพลมากที่สุดก็ได้แก่ ผัดไทย, ต้มยำกุ้ง, แกงเขียวหวาน, มัสมั่น, ส้มตำ, ข้าวเหนียวมะม่วง, เป็นต้น
2.Soft Power ไทยด้านภาพยนตร์หรือซีรีส์
Soft Power ไทยมีอะไรบ้างในหัวข้อถัดมาก็คือด้านภาพยนตร์หรือซีรีส์ โดยภาพยนตร์ของไทนเริ่มได้รับความนิยมมากขึ้น ทั้งยังมีความพยายามในการผลักดันภาพยนตร์ของไทยเพื่อก้าวไปสู่สายตาของคนทั่วโลกมากขึ้น ในขณะที่ซีรีส์ของไทยเองเริ่มจะได้รับความนิยมจากแฟนคลับในแถบประเทศของเอเชียมากขึ้น เช่น ละครบุพเพสันนิวาสหรือซีรีส์วายหลากหลายเรื่องไม่ว่าจะเป็น ทริอาช, แปลรักฉันด้วยใจเธอ, พฤติการณ์ที่ตาย, คินพอร์ช the series, เป็นต้น
นอกเหนือจาก Soft Power ของไทยทั้งสองประเภทที่เราได้แนะนำไปแล้วก็ยังมีอิทธิพลอีกหลากหลายด้านที่ไทยของเราครองแชมป์ในเวทีโลกอยู่ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการท่องเที่ยวหรือวงดนตรี T-Pop ที่ไทยมีความพยายามในการผลักดันและพัฒนาให้สามารถเข้าไปมีอิทธิพลเทียบเท่ากับประเทศเกาหลีหรือจีนซึ่งมีความโดดเด่นในเรื่องของวงดนตรีต่าง ๆ จนสามารถพลิกเศรษฐกิจด้านอุตสาหกรรมบันเทิงได้อย่างก้าวกระโดด หรือจะเป็นเทศกาลของไทยที่เรียกนักท่องเที่ยวจากทั่วโลกมาได้อย่างเทศกาลสงกรานต์ก็นับว่า Soft Power ของไทยตัวอย่างที่เห็นภาพได้ชัดมากที่สุดอีกด้วย
Soft Power ต่างจาก Hard Power อย่างไร
จากข้อมูลเกี่ยวกับ ‘Soft Power คือ’ รวมถึงสาระความรู้มากมายเกี่ยวกับ Soft Power ที่เราได้รวบรวมมาให้ทุกคนได้อ่านกันนั้น ก็คงจะพอทำให้ทุกคนคลายความสงสัยเกี่ยวกับคำ ๆ นี้กันไปได้บ้าง ซึ่งเมื่ออ่านมาถึงตรงนี้ก็อาจจะมีคนตั้งคำถามว่าถ้าแบบนั้นแล้ว “Soft Power ต่างจาก Hard Power อย่างไร” ทำไมในปัจจุบันคนถึงหันมาให้ความสำคัญกับพลังและอิทธิพลในด้านนี้มากกว่า โดยความแตกต่างที่เห็นได้ชัดมากที่สุดของพลังทั้งสองอย่างนี้ก็คือความเต็มใจที่จะเชื่อของ Soft Power ในขณะที่ Hard Power จะเกิดความเปลี่ยนแปลงได้ก็ต่อเมื่อมีการใช้สิ่งหนึ่งสิ่งใดมาบังคับให้เกิดขึ้น ซึ่งใช้เวลาในการเปลี่ยนแปลงได้เร็วกว่า แต่แน่นอนว่ามันจะอยู่เพียงระยะสั้น ๆ เท่านั้น
📚 อ้างอิง (Reference Sites)
📘 อ้างอิงเนื้อหา (External links)
📕 อ้างอิงรูปภาพ
- https://www.google.com/search?q=milli&tbm=isch&ved=2ahUKEwiBy7yb66yCAxUrzzgGHeNeBMkQ2-cCegQIABAA&oq=milli&gs_lcp=CgNpbWcQAzIFCAAQgAQyBQgAEIAEMgsIABCABBCxAxCDATIFCAAQgAQyCAgAELEDEIMBMgQIABADMgUIABCABDIFCAAQgAQyBQgAEIAEMgUIABCABDoECCMQJzoHCAAQGBCABDoHCCMQ6gIQJzoICAAQgAQQsQM6CQgAEBgQgAQQClD3DFjkP2CQQmgIcAB4AIABhguIAdInkgENMC4xLjUuMi4zLjctMZgBAKABAaoBC2d3cy13aXotaW1nsAEKwAEB&sclient=img&ei=gYdHZcGGPKue4-EP472RyAw&bih=635&biw=1422#imgrc=rhu1moHhYBv7eM
- https://lh3.googleusercontent.com/wrwifA2tljkF99y0VW1isQRPRTS9chtM-_Co72ZosgNYI2WkQIdAlPania_9X7kiCjbbp6jSx2i3336mf6W_i5joG8Yeoh40giQ=s0
- https://s.isanook.com/mv/0/ud/31/156675/f1ftinkagaeyfewlarge.jpg?ip/resize/w728/q80/jpg
✒️ เกี่ยวกับนักเขียน
6 ตุลาคม 2024
437 
