เชื่อเลยว่าใครหลายคนมักจะได้ยินคำว่า toxic อยู่บ่อย ๆ โดยคำนี้ถ้าหากแปลจากภาษาอังกฤษจะแปลว่า “พิษ” ดังนั้นหากเป็นคำว่า toxic relationship ก็จะหมายถึง “ความสัมพันธ์ที่เป็นพิษ” ไม่ว่าจะเป็นสถานะครอบครัว เพื่อน คนรัก คนที่ทำงาน หรืออื่น ๆ ก็สามารถเกิดความ toxic ได้นั่นเอง ดังนั้นในบทความนี้จึงจะมาเจาะลึกเกี่ยวกับ toxic คืออะไร ให้ตามอ่านกันแบบละเอียดยิบ
ความสัมพันธ์แบบ toxic คืออะไร เจาะลึกแบบละเอียดยิบ
ในเนื้อหาส่วนนี้จะว่าด้วยเรื่องของ toxic คืออะไร ซึ่งในบทความนี้ก็จะขอลิสต์เป็นข้อ ๆ ที่บางข้อนั้นอาจสามารถใช้ได้ในบางความสัมพันธ์ และใช้ไม่ได้ในบางความสัมพันธ์ แต่โดยรวมแล้วก็คือเป็น toxic relationship นั่นเอง โดยอาจยกตัวอย่างเป็นประโยคหรืออาจขยายเป็นเหตุการณ์เพื่อให้เห็นกันมาขึ้น โดยลิสต์ได้เป็นข้อ ๆ ดังนี้
- อยู่ด้วยแล้วรู้สึกไม่ปลอดภัย – ไม่ว่าความสัมพันธ์ไหนสิ่งแรกที่มนุษย์อย่างเราโหยหาถึงที่สุดคือความรู้สึกปลอดภัย ทั้งทางกายและทางจิตใจ หรือว่าง่าย ๆ เป็นเซฟโซนนั่นเอง รวมไปถึงความมั่นคงในความสัมพันธ์ด้วยนะ
- อยู่ด้วยแล้วรู้สึกเจ็บปวดทางกาย – การถูกทำร้ายร่างกายบ่อย ๆ ที่อาจจะเป็นการทำร้ายร่างกายเล็กน้อย หรือลามไปจนถึงการทำร้ายร่างกายแบบใหญ่โตก็สามารถสร้างความตื่นตะหนกให้กับผู้ที่อยู่ด้วยได้
- อยู่ด้วยแล้วรู้สึกเจ็บปวดทางใจ – การทำร้ายทางจิตใจด้วยการ ดุ ด่า ลดคุณค่าตัวเรา ทำให้เรารู้สึกเสียใจอยู่เสมอ ๆ หรือตกอยู่ในสภาพทุกข์ใจทั้ง ๆ ที่ความเป็นอยู่ยังปกติ
- อยู่ด้วยแล้วชีวิตลำบากมากขึ้น – การมีใครสักคนจะต้องพัฒนความสัมพันธ์เดินไปข้างหน้า ไม่ใช่ว่าพอมีแล้วลำบากกว่าเดิม สิ่งนี้ถือว่าเป็น toxic คืออะไร ที่ใครหลายคนสังเกตไม่เห็น เพราะรักจึงยอมลำบาก ซึ่งแบบนี้ไม่ใช่ความสัมพันธ์ที่ดี
- ความสัมพันธ์เป็นในลักษณะผลประโยชน์ – ในแง่ของความสัมพันธ์ควรใช้ใจแลกใจ ไม่ใช่แลกในเชิงธุรกิจ ที่จะมีได้กับมีเสีย มีกำไรกับขาดทุนเสมอ จะกลายเป็นว่าเราไม่มีความสัมพันธ์ทางใจที่ดี พอหมดประโยชน์ก็อาจหายไปได้
- ความสัมพันธ์ที่ต้องพยายามอยู่ฝ่ายเดียว – ในทุกความสัมพันธ์ควรจะจับมือและก้าวไปด้วยกัน แต่ก็มีหลายต่อหลายครั้ง ที่คนบางคนยอมพยายามอยู่ฝ่ายเดียว โดยที่อีกฝ่ายไม่สนใจความเป็นอยู่หรือแคร์อะไรเลย
- ความสัมพันธ์ที่ต้องตกอยู่ในอำนาจเหนือกว่า ด้อยกว่า – ในหลายความสัมพันธ์จะพบว่ามีบุคคลหนึ่งที่จะต้องทำตัวเหนือกว่าในทุก ๆ ด้าน เพื่อที่จะกดคนที่อยู่ด้วยให้รู้สึกด้อยกว่า หรือให้อยู่ภายใต้ความควบคุมแบบกระดิกไปไหนไม่ได้
- ความสัมพันธ์ที่อยู่ด้วยความรู้สึกเหนื่อย – การที่มีความสัมพันธ์ที่ดีควรเป็นเรื่องสุขใจ ไม่ใช่เหนื่อยใจที่อยู่ โดยคำว่าเหนื่อยใจในที่นี้ก็อาจทำให้เรารู้สึกลำบาก รู้สึกเหนื่อยที่อยากให้อีกฝ่ายปรับปรุงตัว เพื่อให้มันดี แต่ว่าไม่เคยจะทำให้ได้เลย
- ความสัมพันธ์ที่สร้างความอึดอัด – สำหรับ toxic คืออะไร อันนี้จะหมายถึงการอยู่กับใครสักคนที่ทำให้อึดอัด อันนั้นก็ไม่ได้ อันนี้ก็ไม่ได้ ทำอะไรก็ไม่ถูกใจ ทำดีก็ไม่เห็นค่า
- ความสัมพันธ์ที่ถูกควบคุมหรือบ่งการเสมอ – ความสัมพันธ์แบบนี้นอกจากจะเจอในตัวแฟนแล้ว แต่สิ่งที่เห็นได้อย่างเห็นได้ชัดคือครอบครัวที่มักจะควบคุมหรือบ่งการ วางแผนชีวิตให้ทุกอย่าง หรือว่าง่าย ๆ โดนตีกรอบนั่นเอง
- ไม่ให้เกียรติซึ่งกันและกัน – ใครที่มีความคิดว่ายิ่งสนิทยิ่งไม่ต้องเกรงใจ ยิ่งไม่ต้องให้เกียรติ ถือว่าเป็นความคิดที่พังมาก ถ้าหากรู้ว่าคน ๆ นั้นสำคัญกับเรา การให้เกียรติหรือให้รู้สึกถึงคุณค่าควรจะเป็นความสัมพันธ์ที่ดี
- ไม่ให้ค่าหรือเคารพความเป็นตัวตน – ต้องบอกเลยว่าสิ่งนี้เป็นสิ่งสำคัญที่มนุษย์บนโลกนี้ควรมีให้แก่กันและกัน นั่นก็คือการเห็นคุณค่าและเคารพในสิ่งที่คน ๆ นั้นเป็น แต่ต้องบอกเลยว่ามีหลายความสัมพันธ์ที่มักจะไม่ให้ค่า และพยายามเปลี่ยนเสมอ
- นำความผิดเดิม ๆ มาพูดซ้ำ ๆ อยู่เสมอ – สิ่งที่เป็นตัวบ่อนทำลายได้โดยไม่รู้ตัว คือ การนำเรื่องเดิม ๆ เรื่องเก่า ๆ มาพูดซ้ำ ๆ ทั้ง ๆ ที่เหตุการณ์เหล่านั้นผ่านมาหลายปีแล้ว ซึ่งใครอยู่ก็คงรู้สึก Toxic และเสียพลังงานมากเลยทีเดียว
- ทำให้อยู่โดยกดขี่และทำให้รู้สึกขาดไม่ได้ – อีกความสัมพันธ์ที่สามารถเห็นได้บ่อย ๆ นั่นก็คือการกดขี่ข่มเหงคนตรงหน้า ในขณะเดียวกันก็ตัดช่องทางต่าง ๆ ในการที่ให้คนตรงหน้าเอาตัวรอด สุดท้ายพอจะไปก็ไปไม่ได้จนต้องกลับมาวนลูป
- ความสัมพันธ์หน้ามือกลายเป็นหลังมือ – อันนี้มักจะเห็นกันบ่อยตอนที่เป็นคนรักกัน แรก ๆ ทุกอย่างก็ดูดี ดูหวาน คล้าย ๆ ภาพหน้าปกที่มีความสวยงาม แต่เปิดเนื้อหาออกมากลับเต็มไปด้วยความเน่าเฟะ จึงไม่แปลกว่าทำไม Toxic
- ความสัมพันธ์ที่อยากให้เป็นโลกทั้งใบ – สำหรับความสัมพันธ์นี้จะหมายถึงการกลืนกินตัวตนของอีกฝ่ายอย่างเห็นได้ชัด หรือต้องการให้อีกฝ่ายมีเราเป็นโลกทั้งใบ ซึ่งเกิดจากการขาดความรัก แน่นอนว่าสิ่งนี้สร้างความ Toxic ไม่แพ้กัน
- ไม่ไว้วางใจในทุกเรื่อง – ไม่ว่าเราจะทำอะไร หรือไปที่ไหน หรืออยากมีชีวิตแบบไหน มีการไม่ไว้วางใจ สอดส่องคอยหวาดระแวงอยู่เสมอ ๆ นั่นนับว่าเป็นอีกเรื่องที่ toxic คืออะไร จะเห็นได้ในทุกความสัมพันธ์
- การเพิกเฉยในทุกเหตุการณ์โดยเฉพาะเรื่องเดือดเนื้อร้อนใจ – ในหลายความสัมพันธ์มักจะมีความเฉยเมย โนสน โนแคร์จะทำอะไรก็เรื่องของอีกฝ่าย สิ่งนี้อาจดูเหมือนดีเพราะแต่ละคนได้ทำตามใจตัวเอง แต่ว่าเวลาเจอเรื่องไม่ดีจะเป็น Toxic แน่นอน
- การตัดสินคนตรงหน้าที่ทำไปเพราะอารมณ์ – ต้องบอกเลยว่าอันนี้เป็นสิ่งที่มนุษย์ทุกคนเป็นปกติ ฟังเรื่องของใครมาก็เอามาตัดสิน มาวิจารณ์ มาพูด มาว่าในแบบที่ตัวเองใช้อารมณ์ ถ้าเป็นในทิศทางเชิงบวกก็ดีหน่อย แต่ถ้าเชิงลบ Toxic แน่นอน
- ไม่สามารถแสดงความรู้สึกของตนเองได้อย่างแท้จริง – ในหลายครั้งเรารู้สึกอารมณ์เชิงลบกับคนตรงหน้า แต่ไม่สามารถระบายอารมณ์ หรือเปิดเผยความรู้สึกนั้นได้ ต้องแสร้งทำเป็นว่าไม่เป็นไร ต้องแสร้งเป็นว่าเรายังไหว นั่นเป็นอะไรที่ไม่ดีเลย
- ทะเลาะกันทีไรเราเป็นฝ่ายผิดอยู่เสมอ – ในทุกความสัมพันธ์ไม่ว่าจะเกิดเหตุการณ์อะไรก็ตาม เรามักจะเป็นฝ่ายผิดเสมอ ที่อาจผิดเพราะตัวเขาเอง หรือว่าผิดเพราะ เราไม่เกี่ยวอะไรด้วยเลย แต่ก็สามารถทำให้ผิดแบบงง ๆ ได้
- ประชดประชันอยู่เสมอ – เรื่องการประชดประชันอีกฝ่าย จะเป็นการสร้างความรำคาญใจในความสัมพันธ์เป็นอย่างมาก แน่นอนว่าจุดจบมักไม่ใช่เรื่องดีเลย อาจเป็นส่วนนึงไปสู่การระเบิดอารมณ์ออก อีกส่วนคือเพิกเฉยไม่สนใจไปเลยก็ได้
- ขยันวิจารณ์ ขยันตำหนิอยู่เสมอ – เรื่องการวิจารณ์มักจะเป็นเรื่องปกติที่เรา ๆ มักจะทำกัน แต่ถ้าวิจารณ์มันทุกเรื่อง ตำหนิมันทุกเรื่อง อยากให้แก้ไขมันทุกเรื่อง บอกเลยว่าความสัมพันธ์แบบนี้เป็นอะไรที่เหนื่อยมากเลยทีเดียว
- ความสัมพันธ์เปราะบาง – ในลักษณะนี้ถือว่าเป็นความไม่มั่นคงในความสัมพันธ์ เช่น ไม่ได้รับความรัก สถานะที่เป็นอยู่มีความไม่แน่นอน จะถูกทิ้งหรือถูกบอกเลิกเมื่อไหร่ก็ได้
- หึงหวงอย่างไม่มีเหตุมีผล – อันนี้ถือว่าเป็นความ Toxic ที่สามารถเจอได้บ่อย ในการหึง การหวงแบบไม่มีเหตุผล หึงทุกอย่างที่ขวางหน้า บอกเลยว่าความสัมพันธ์นี้จะรอดยากเป็นอย่างแน่นอน
จะรู้ได้อย่างไร ว่าคนที่เริ่มปฏิสัมพันธ์หรืออยู่ด้วยกันมานานกำลัง toxic ใส่เราอยู่
แน่นอนว่าเมื่อได้รู้ว่า toxic คืออะไร แต่บางทีเราก็มักจะสังเกตกันไม่ค่อยออก ว่าความสัมพันธ์ที่เป็นอยู่มัน Toxic หรือไม่ ซึ่งอาจจะอยู่ด้วยกันมานานจนลืมไปเลยว่าความสัมพันธ์ของเรากำลัง Toxic อยู่ หรือหากใครที่เพิ่งรู้จักก็ยังไม่เผยไต๋ออกมา แต่ก็สามารถจับกลิ่นทแมง ๆ ได้อยู่เหมือนกัน โดยวิธีการดูมีดังนี้
1.อยู่ด้วยแล้วไม่มีความสุข
ในการสังเกตว่ามีความสุขหรือไม่ อาจลองมาสำรวจความรู้สึกภายในใจตัวเองสักนิดว่า “เราไม่ได้ยิ้มมานานเท่าไหร่” “เราไม่ได้เอ็นจอยมานานแค่ไหนแล้ว” “เราไม่ได้รู้สึกใจฟูชุ่มฉ่ำหัวใจมานานแค่ไหน” หรืออีกวิธีที่ง่าย คือ เปรียบเทียบตอนที่มีเขากับไม่มีเขาดู เราจะเห็นในส่วนนั้นได้อย่างชัดเจน
2.ไม่ได้เป็นตัวเองแบบแท้จริง
ในการที่จะมีความสัมพันธ์กับใครสักคน ถ้าหากเป็นผิวเผินเราจะปิดบังบางส่วนของเราก็ไม่ใช่เรื่องแปลกอะไร แต่ถ้าหากเป็นความสัมพันธ์ที่สนิทชิดเชื้อ ควรที่สามารถปลดปล่อยความเป็นตัวเองออกมาได้อย่างแท้จริง โดยคนที่อยู่ด้วยจะต้องไม่ตัดสินตัวตนเรา เพราะถ้าหากตัดสินแล้วทำให้เราปล่อยตัวเองไม่เต็มที่แสดงว่ากำลัง Toxic อยู่
3.รู้สึกอยากหนีตลอดเวลา
ถ้าหากเกิดความรู้สึกที่ว่าต้องหาทางออก รู้สึกว่าอยากจะหนีไป แสดงว่าเราทนในความสัมพันธ์เหล่านั้นมาในระดับนึง และกลไกการป้องกันตัวเองก็เริ่มแสดงให้เห็นว่า เราควรจะหาพื้นที่ออกไป เราควรจะรีบหาทางหนี เราควรที่จะหลุดพ้นกับวงจรแย่ ๆ เหล่านี้ เพราะในส่วนลึก ๆ คือ เราไม่ไหวแล้วนั่นเอง
4.เกิดคำถามในใจ “ฉันอยู่ตรงนี้ทำไม” หรือ “ฉันมีชีวิตอยู่เพื่ออะไร”
ถ้าหากมีความคิดนี้ขึ้นมา บอกเลยว่าเป็นที่สุดของที่สุด ที่ว่าด้วยเรื่องของ toxic คืออะไร แล้ว เพราะมันไม่ได้เกี่ยวกับแค่ความสัมพันธ์ แต่มันลงลึกถึงภายใต้จิตใจที่กำลังบั่นทอนการใช้ชีวิตของตัวเองอยู่นั่นเอง ถ้าหากเกิดคำถามนี้ขึ้นมาแล้วล่ะก็ แนะนำว่าให้รีบออกจากตรงนี้เพื่อเซฟใจตัวเองจะเป็นการดีกว่า
วิธีแก้ความสัมพันธ์ไม่ให้ toxic สร้างความสุขให้กับคนรอบข้าง
ไม่ว่าจะเป็นที่ตัวเรา หรือเป็นที่คนรอบข้าง เราต่างก็รู้ดีกว่าสามารถเกิด toxic relationship ได้โดยตั้งใจ ไม่ตั้งใจ และแบบไม่รู้ตัว ซึ่งแน่นอนว่าถ้าอยากให้เป็นความสัมพันธ์ที่ไปรอด อยู่ได้อย่างยาวนานแล้วล่ะก็ จะต้องแก้ความสัมพันธ์ในลักษณะนี้ให้ได้ โดยวิธีการแก้ที่อยากจะแนะนำสรุปได้ตามนี้เลย
1.ทำความเข้าใจตัวตนของคนนั้น ๆ
2.ยอมรับในสิ่งที่แต่ละคนนั้นเป็น
3.กล้าพูดหรือกล้าตักเตือนในสิ่งที่ผิด
4.มีที่ว่างในทุกความสัมพันธ์
5.เป็นผู้ฟังที่ดีโดยไม่ตัดสินเรื่องราวคนตรงหน้า
6.เป็นที่ปรึกษาที่ดีพร้อมให้คำแนะนำ
7.เอาใจเขามาใส่ใจเราอยู่เสมอ ๆ
8.ยามสุขเราอยู่ ยามทุกข์เราอยู่
9.มีการแสดงความรักหรือความห่วงใยในทางที่ถูก
10.สร้างเป้าหมายร่วมกันเพื่อเกิดความสัมพันธ์ที่ดี
สรุปแล้วการที่จะมีความสัมพันธ์ที่ดีได้ และสามารถรักษาได้ในระยะยาว จะต้องสร้างความสัมพันธ์ที่สุขใจ อบอุ่น และดูแลซึ่งกันและกัน โดยหลีกเลี่ยงความสัมพันธ์ที่ทำให้เกิดความเป็นพิษ ซึ่งผู้อ่านที่ได้อ่านมาถึงตรงนี้ก็จะเข้าใจในระดับหนึ่งแล้วว่า toxic คืออะไร แต่การจะมีความสัมพันธ์ที่ดี ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะจะต้องใช้เวลา และการฝึกฝน ที่ไม่ได้เกิดกับตัวเราเท่านั้น ผู้คนรอบข้างเองก็ควรให้ความสำคัญด้วยเช่นกัน แต่ถ้าหากไม่สามารถแก้บุคคลรอบข้างได้ การหลีกเลี่ยงก็นับว่าเป็นอะไรที่ดีที่สุด
📚 อ้างอิง (Reference Sites)
📙 บทความที่เกี่ยวข้อง (Internal Resources)
📘 อ้างอิงเนื้อหา (External links)
- https://www.mangozero.com/toxic-relationship-is-real/
- https://www.pptvhd36.com/news/ไลฟ์สไตล์/152325
- https://www.parentsone.com/6-toxic-relationship-for-family/
📕 อ้างอิงรูปภาพ
- https://www.pexels.com/photo/woman-in-purple-shirt-covering-her-face-with-her-hand-6003787/
- https://www.pexels.com/photo/physical-confrontation-between-a-couple-4381939/
- https://www.pexels.com/photo/elderly-woman-in-eyeglasses-telling-off-blond-woman-6003791/
เรียบเรียงและจัดทำโดย ข้าวตังดอทคอม