วิธีกินโซจู เครื่องดื่มสัญลักษณ์แห่งวัฒนธรรมตำรับเกาหลี

โซจู ถือได้ว่าเป็นเครื่องดื่มที่หลายคนน่าจะพอรู้จัก หรือได้ยินผ่านหูกันมาบ้างแล้ว เพราะเครื่องดื่มชนิดนี้นับเป็นสัญลักษณ์ของวัฒนธรรมในการดื่มของชาวเกาหลีเลยก็ว่าได้ โดยธรรมเนียมการดื่มโซจูถูกส่งต่อให้เป็นที่รู้จักแก่ชาวต่างชาติทั่วโลกผ่านซีรีย์เกาหลี ซึ่งเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมบันเทิงของเกาหลีที่ประสบความสำเร็จในระดับสูงหลายต่อหลายเรื่อง และนั่นก็ทำให้เครื่องดื่มชนิดนี้เป็นที่รู้จักในไทย และกลายเป็นเครื่องดื่มที่กำลังอยู่ในกระแสของเหล่าคอซีรีย์ชาวไทยด้วยเช่นกัน อย่างไรก็ตามแม้ว่าหลายคนพอจะรู้จัก หรือผ่านประสบการณ์ลองดื่มโซจูกันมาบ้างแล้ว แต่อาจจะยังไม่ทราบถึงวิธีกินโซจูที่ถูกต้องตามต้นตำรับเกาหลี ซึ่งจะช่วยให้เข้าถึงวัฒนธรรมเกาหลีได้มากขึ้น ได้อรรถรสในการดื่มมากขึ้น เติมเต็มบรรยากาศแห่งความสนุกในการสังสรรค์ร่วมกับคนสำคัญได้ดีขึ้น ในบทความนี้จึงจะมากล่าวถึงวิธีกินโซจูที่ถูกต้องตามวัฒนธรรมดั้งเดิมของเกาหลีให้ได้ทราบกัน

วิธีกินโซจูตามธรรมเนียมเกาหลี 

โดยทั่วไปแล้วการดื่มโซจูในโอกาสต่างๆ ของชาวเกาหลีนั้น ไม่ได้มีกฎเกณฑ์ หรือขอบเขตของโอกาสที่เหมาะสมตายตัว เรียกว่าเป็นธรรมเนียมการดื่มที่มีความยืดหยุ่น สามารถดื่มได้ในหลายสถานการณ์ ทั้งดื่มเพื่อการสังสรรค์กับกลุ่มเพื่อนร่วมงาน ดื่มเพื่อทำความรู้จักกับเพื่อนใหม่ ดื่มเพื่อฉลองในโอกาสดีต่างๆ เช่น ฉลองจบการศึกษา ฉลองรับตำแหน่งงานใหม่ หรือกระทั่งในช่วงเวลาแย่ๆ การดื่มโซจูก็ถือเป็นหนึ่งในวิธีปลอบประโลมเพื่อน หรือคนรู้จักที่ดีที่สุดของชาวเกาหลี แต่ทั้งนั้นทั้งนี้ ในการดื่มหรือกินโซจูเนื่องในโอกาสต่างๆ ดังกล่าวนั้นก็มีธรรมเนียมสำคัญอยู่หลายประการ ซึ่งถือว่าเป็นวิธีกินโซจูที่ถูกต้องที่ลายคนจำเป็นต้องทราบไว้ เพื่อให้บรรยากาศการดื่มนั้นเป็นไปด้วยความราบรื่นและสร้างความประทับใจให้ผู้ร่วมดื่มทุกฝ่าย 

• เลือกโซจูที่มีคุณภาพ อย่างที่ทราบกันว่าโซจูเปรียบเสมือนสัญลักษณ์แห่งวัฒนธรรมการดื่มของเกาหลี แต่ในช่วงหลังสูตรการทำโซจูนั้นมีการปรับเปลี่ยน ดัดแปลงให้มีความหลากหลายมากขึ้น  เนื่องจากโซจูได้กลายเป็นเครื่องดื่มที่ได้รับความนิยมจากกลุ่มคนที่หลากหลายขึ้น รวมถึงชาวต่างชาติด้วย ทำให้โซจูที่มีจำหน่ายในตลาดทั่วไปนั้นมีหลากหลายเกรด ฉะนั้นวิธีกินโซจูที่ถูกต้อง ประการแรกที่หลงลืมไปไม่ได้ หากต้องการเข้าถึงอรรถรสในการดื่มตามวัฒนธรรมดั้งเดิมของเกาหลีจริงๆ ก็คือการเลือกหาโซจูที่มีคุณภาพนั่นเอง โดยควรต้องเป็นโซจูที่ได้จากการหมักข้าวจ้าว ข้าวสาลี และข้าวบาร์เลย์ และมีปริมาณความเข้มข้นของแอลกอฮอล์มากกว่า 25% ขึ้นไป 
• คำนึงถึงหลักอาวุโสในการปฏิบัติตัวระหว่างร่วมดื่ม ธรรมเนียมปฏิบัติสำคัญอย่างนึงที่อยู่คู่กับวัฒนธรรมเกาหลี ก็คือการยึดถือหลักอาวุโสในการแสดงความเคารพ น้อมนอบ หรือแสดงความเอ็นดูตามความเหมาะสมของช่วงอายุ เช่นเดียวกับการกินโซจูในโอกาสต่างๆ การปฏิบัติตัวตามหลักอาวุโสก็ถือเป็นส่วนหนึ่งของวิธีกินโซจูที่ถูกต้องตามธรรมเนียมเกาหลี โดยในการปฏิบัติตัวระหว่างกินโซจู ผู้ร่วมกินหรือร่วมดื่มที่อายุน้อยกว่าควรเป็นผู้รินโซจูให้กับผู้ที่อาวุโสกว่า ซึ่งวิธีการรินนั้นให้ใช้มือข้างที่ถนัดจับขวด และใช้อีกมือหนึ่งประคองขวดไว้ระหว่างริน ไม่ควรจับขวดรินด้วยมือข้างเดียว เพราะการจับด้วยมืองสองข้าง(ใช้มืออีกข้างประคอง) ถือเป็นการแสดงออกที่สุภาพกว่า และเป็นการสื่อถึงความน้อมนอบด้วย ขณะที่การยกแก้วขึ้นดื่ม ไม่ควรยกขึ้นดื่มตรงๆ แต่ควรหันหน้าไปด้านข้าง และใช้อีกมือป้องปากไว้ระหว่างดื่ม เพื่อแสดงถึงความเคารพอีกฝ่าย ส่วนในกรณีที่ผู้อาวุโสน้อยกว่า ได้รับการรินโซจูจากผู้ที่อาวุโสมากกว่า ซึ่งเป็นการแสดงความเอ็นดูจากผู้ที่มีความอาวุโสกว่านั้น ควรใช้มือข้างถนัดถือแก้วรับ และใช้มืออีกข้างแตะที่บริเวณใต้แขน หรือศอกเพื่อเป็นการแสดงความเคารพ และรับเครื่องดื่มอย่างสุภาพ 

วิธีกินโซจูที่จะช่วยให้บรรยากาศการฉลองเป็นไปด้วยความราบรื่น

นอกเหนือจากการปฏิบัติตัวตามธรรมเนียมดั้งเดิมเกาหลี อย่างการยึดหลักอาวุโสตามที่ได้กล่าวไปแล้วนั้น วิธีกินโซจูในโอกาสต่างๆ ก็ควรต้องมีการคำนึงถึงการสร้างบรรยากาศที่ดี หรือการทำให้บรรยากาศในโอกาสนั้นๆ ดำเนินไปด้วยความราบรื่นด้วย เพราะอย่างที่ทราบกันว่าธรรมเนียมการดื่มโซจูของเกาหลีนั้น เป็นเหมือนเครื่องมือในการสร้างความสัมพันธ์  ไม่ว่าจะเป็นการทำความรู้จักกับคนใหม่ๆ การสังสรรค์กับเพื่อนเก่าที่ไม่ได้พบกันนาน บรรยากาศการดื่มย่อมดำเนินไปท่ามกลางการสนทนา พูดคุยในหลายเรื่อง หลายประเด็น ต่อไปนี้จึงเป็นวิธีกินโซจูที่จะช่วยให้บรรยาการฉลองในโอกาสต่างๆ เป็นไปด้วยความราบรื่น สนุกสนานอย่างที่ควรจะเป็น

• ใส่ใจในการเติมเครื่องดื่มให้กับอีกฝ่าย ในการดื่มโซจูเนื่องในโอกาสต่างๆ หากเป็นการดื่มร่วมกันระหว่างผู้ที่มีระดับความอาวุโสต่างกันชัดเจน หน้าที่ในการรินโซจู หรือเติมเครื่องดื่มจะเป็นของผู้ที่มีความอาวุโสน้อยกว่า แต่ในการสังสรรค์ระหว่างผู้ร่วมดื่มที่มีอายุไล่เลี่ยกัน หรือการสังสรรค์ในกลุ่มเพื่อนวัยเดียวกัน เช่น เพื่อนร่วมรุ่นสมัยมหาวิทยาลัย จะใช้วิธีผลัดกันรินให้แก่กันและกัน โดยไม่นิยมรินโซจูดื่มเอง เพื่อแสดงถึงความใส่ใจผู้ที่ร่วมการสังสรรค์ หรือฉลองในโอกาสนั้นๆ ดังนั้นวิธีกินโซจูที่สำคัญประการแรกที่จะช่วยให้บรรยากาศการฉลองเป็นไปได้ด้วยดี ก็คือการใส่ใจเติมเครื่องดื่มให้กับผู้อื่นเป็นระยะๆ
  
• ไม่ถามคำถามที่ก้าวก่ายความเป็นส่วนตัวของผู้อื่น แม้ว่าการกินโซจูในโอกาสต่างๆ จะดำเนินไปท่ามกลางการมีบทสนทนาที่หลากหลาย และเรื่องราวต่างๆ ในประเด็นที่สนทนาก็มักทำให้บรรยากาศมีความสนุกครึกครื้น แต่บ่อยครั้งบทสนทนาที่ไม่เหมาะสมก็พลอยทำให้บรรยากาศการดื่มโซจูกลายเป็นความอึดอัดระหว่างผู้ร่วมสังสรรค์ได้ โดยเฉพาะกับการถามคำถามที่เกี่ยวข้องกับเรื่องส่วนตัวกับผู้ร่วมดื่ม ซึ่งไม่ได้มีความสนิทสนมกันมากนัก มักกลายเป็นจุดเริ่มต้นของบรรยากาศน่าอึดอัด ดังนั้นวิธีกินโซจูที่จะช่วยหลีกเลี่ยงการพาตัวเองและผู้ร่วมดื่มไปสู่บรรยากาศที่น่าอึดอัดก็คือ การไม่ถามคำถามที่เกี่ยวข้องกับเรื่องส่วนตัวมากเกินไประหว่างการดื่มนั่นเอง 
• คอยสังเกตอาการ หรือปฏิกิริยาของผู้ร่วมสังสรรค์ แม้ว่าการกินโซจูจะเป็นธรรมเนียมที่ช่วยทำให้บรรยากาศการสังสรรค์ หรือฉลองเนื่องในโอกาสใดๆ มีความสนุกรื่นเริงมากขึ้น แต่ด้วยความที่โซจู เป็นเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ ซึ่งผู้ดื่มแต่ละรายอาจมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อฤทธิ์แอลกอฮอล์ที่มากน้อยแตกต่างกัน ดังนั้นวิธีกินโซจูที่จะช่วยรักษาบรรยากาศการสังสรรค์ให้เป็นไปด้วยความราบรื่น และปลอดภัยต่อสุขภาพของผู้ร่วมสังสรรค์ทุกคนก็คือ การหมั่นสังเกตอาการของผู้ร่วมดื่มนั่นเอง โดยหากมีผู้ร่วมดื่มที่มีปฏิกิริยาตอบสนองในทางลบมากเกินไป ก็ควรให้การดูแลอย่างเหมาะสม 
• ไม่เป็นผู้พูดอยู่ฝ่ายเดียว อย่างที่ทราบกันว่าวิธีกินโซจูที่ถูกต้องก็คือ การพยายามสร้างบรรยากาศการสนทนาให้เป็นไปด้วยความราบรื่น ไม่ควรทำให้เกิดความอึดอัด หรือขุ่นข้องหมองใจระหว่างผู้ร่วมสังสรรค์ ดังนั้นในระหว่างการสนทนากันในประเด็นๆ จึงควรต้องระมัดระวังไม่ให้ตนเองกลายเป็นผู้พูดอยู่ฝ่ายเดียว ควรต้องมีการเว้นจังหวะให้ผู้อื่นเป็นฝ่ายพูด และรับฟังตามความเหมาะสม
  

วิธีกินโซจูที่เหมาะสมกับโอกาสต่างๆ

แม้ว่าโซจูจะเป็นเครื่องดื่มที่สามารถดื่มกินได้ในหลากหลายโอกาสตามกล่าวไปข้างต้น แต่วิธีกินโซจู หรือรูปแบบการกินโซจูในโอกาสต่างๆ นั้นก็มีความแตกต่างกันไปตามความเหมาะสม หรือความเข้ากันได้กับบรรยากาศในโอกาสสำคัญนั้นๆ ซึ่งวิธีกินโซจูที่เหมาะสมกับโอกาสต่างๆ ก็มีดังนี้

• กินโซจูในโอกาสฉลองร่วมกับครอบครัว การดื่มโซจูร่วมกับคนในครอบครัวอาจจะไม่ได้มีให้เห็นในซีรีย์เกาหลีกันบ่อยนัก เมื่อเทียบกับการดื่มฉลองร่วมกับกลุ่มเพื่อนสนิท หรือเพื่อนร่วมงาน แต่การดื่มฉลองร่วมกับครอบครัวก็ถือเป็นธรรมเนียมดั้งเดิมที่สังคมเกาหลีนิยมทำกันในโอกาสสำคัญต่างๆ เช่น การฉลองวันเกิด ฉลองวันขึ้นปีใหม่ ฉลองการได้งาน ฉลองในโอกาสสำเร็จการศึกษาของสมาชิกในครอบครัว เป็นต้น อย่างไรก็ตามด้วยความที่การฉลองร่วมกับครอบครัวนั้น ประกอบไปด้วยสมาชิกที่มีช่วงวัยแตกต่างกัน วิธีกินโซจูในโอกาสดังกล่าวนี้จึงนิยมเป็นการกินร่วมกับอาหารมื้อหลัก อย่างการกินร่วมกับเนื้อย่าง หรือเมนูบุฟเฟ่ต์ต่างๆ เพื่อให้การร่วมรับประทานมีความยืดหยุ่นเหมาะสมกับสมาชิกทุกคนในครอบครัว 
• วิธีกินโซจูเนื่องในโอกาสทำความรู้จักกับเพื่อนร่วมงานใหม่ อย่างที่ทราบกันไปแล้วว่าวัฒนธรรมการดื่มโซจูของชาวเกาหลีมีความสัมพันธ์กับธรรมเนียมการทำความรู้จักกับคนใหม่ๆ ซึ่งหนึ่งในโอกาสที่มักจะทำให้เราได้ทำความรู้จักกับผู้คนใหม่ๆ และเริ่มต้นสร้างสัมพันธ์ที่ดีก็คือ การทำความรู้จักกับเพื่อนร่วมงามใหม่ โดยวิธีกินโซจูที่ถูกต้องสำหรับการฉลองเริ่มต้นสร้างความสัมพันธ์ และทำความรู้จักอีกฝ่ายก็คือ เริ่มต้นชักชวนไปดื่มอย่างสุภาพ โดยคำนึงถึงความสะดวกของอีกฝ่ายเป็นหลัก ไม่ควรใช้วิธีโน้มน้าว หรือพูดกดดันให้อีกฝ่ายตัดสินใจไปร่วมดื่มด้วย
  
  
• ควรกินร่วมกับอาหารอย่างอื่น ด้วยความที่โซจูเป็นเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ การร่วมฉลองกับคนที่เพิ่งรู้จักจึงไม่ควรใช้วิธีดื่มโซจูเพียงอย่างเดียว เพราะความไม่สนิทสนมกันนั้นอาจสร้างบรรยากาศน่าอึดอัดระหว่างการดื่มได้ ซึ่งการมีอาหารอื่นให้ทานร่วมด้วยระหว่างการดื่มมีแนวโน้มที่จะทำให้บรรยากาศผ่อนคลายลง
  
  
• ถามความเห็นผู้อื่นในการเลือกร้าน เลือกเมนูอาหาร ในการดื่มฉลองเพื่อทำความรู้จักกับเพื่อนร่วมงานใหม่นั้น แน่นอนว่าเราย่อมไม่ทราบถึงความชอบ หรือรสนิยมในการทานอาหารของผู้ร่วมดื่ม ก่อนการเลือกสถานที่ หรือสั่งเมนูอาหารใดๆ สำหรับทานร่วมกับการดื่มโซจู จึงไม่ควรลืมที่จะถามความเห็นกับผู้ร่วมดื่มทุกคน เพื่อแสดงถึงความใส่ใจ และเพื่อให้ได้อาหารที่ตรงกับความต้องการของทุกคน
  
  
• ไม่ดื่มมากเกินไป การดื่มโซจูในโอกาสฉลองการทำความรู้จักกับเพื่อนร่วมงานใหม่นั้น เป็นการดื่มฉลองเพื่อให้เกิดความสนิทคุ้นเคยกันมากขึ้น ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการร่วมงานกัน อย่างไรก็ตามด้วยความที่ความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อนร่วมงาน ถือเป็นความสัมพันธ์แบบกึ่งทางการ มีตำแหน่ง หน้าที่เกี่ยวข้องในความสัมพันธ์ด้วย วิธีกินโซจูที่ถูกต้องในการโอกาสดังกล่าวนี้ จึงเป็นการดื่มแต่พอดี เพื่อไม่ให้ระดับแอลกอฮอล์มากเกินไปจนส่งผลต่อการตัดสินใจพูด หรือแสดงออกใดๆ ที่อาจส่งผลเสียต่อความสัมพันธ์ได้