มารยาทไทย เรื่องที่ไม่ใหม่แต่เด็กไทยหลายคนยังเติบโตมาโดยขาดมารยาทไทยบางอย่างไป ด้วยสังคมที่กำลังเปลี่ยนไปสู่โลกยุคโลกาภิวัฒน์ การกล่าวถึงประเด็นมารยาทไทย บางกลุ่มคนอาจตั้งแง่ว่าเป็นเรื่องโบราณไม่ทันสมัย แต่หากลองจินตนาการง่ายๆ ว่าระหว่างเด็กที่มีความนอบน้อม มีมารยาทต่อคนรอบข้างกับเด็กที่แข็งกระด้าง ไม่รู้จักมารยาทในสังคม หลายคนคงปฏิเสธไม่ได้ว่าเด็กที่จะเติบโตไปเป็นผู้ใหญ่ในวันข้างหน้า หากเขาเป็นคนมีมารยาทก็จะถือเป็นเสน่ห์ติดตัวไปที่ไหนใครก็รัก เคารพและชื่นชม
มารยาทไทย คือ อะไร
ก่อนที่เราจะลงลึกไปกล่าวถึงมารยาทที่พ่อแม่ ผู้ปกครองควรสอนให้ลูกๆ ทราบ ลำดับแรกเราต้องทำความเข้าใจให้ถูกต้องก่อนว่ามารยาทไทยคือ วิธีการปฏิบัติตนซึ่งเป็นค่านิยม ขนบธรรมเนียมภายในสังคมไทยที่ถือปฏิบัติกันมาเนิ่นนาน โดยมารยาทไทยยังสะท้อนถึงอัตลักษณ์ไทยในเรื่องความอ่อนน้อม เคารพผู้ใหญ่ รู้จักกาลเทศะ สุภาพเรียบร้อย ทั้งยังหมายความรวมถึงการให้เกียรติ รักษามารยาท กาลเทศะ รักษาระเบียบเพื่อให้อยู่ร่วมสังคมกับบุคคลอื่นๆ ได้อย่างสงบเรียบร้อยและมีมิตรภาพที่ดีต่อกันอีกด้วย
มารยาทไทย มีอะไรบ้าง ?
มารยาทหลายตำราแบ่งปลีกย่อยออกมาได้หลายเรื่องด้วยกัน สำหรับมารยาทไทยที่พ่อแม่ ผู้ปกครองควรจะสั่งสอน อบรบให้ลูกหลานทราบ สามารถแบ่งได้ ดังนี้
การแสดงความเคารพ มารยาทไทย
ส่วนนี้พ่อแม่ ผู้ปกครองสามารถปลูกฝัง การไหว้ มารยาทไทยในการแสดงความเคารพต่อผู้ใหญ่และบุคคลอื่นให้กับเด็กๆ ได้ตั้งแต่เขายังเล็ก ทั้งนี้ก็เพื่อให้เกิดความคุ้นชินและกระทำจนติดตัวเป็นธรรมชาติ ต่อมาเมื่ออยู่ในช่วงวัยที่เติบโตขึ้น พ่อแม่ผู้ปกครองจึงควรอธิบายเหตุผลที่ต้องแสดงความเคารพต่อบุคคลอื่นทั้งในรูปแบบของการไหว้ผู้ใหญ่ ตลอดจนการแสดงความเคารพต่อคนทุกช่วงวัย ผ่านการกระทำที่ไม่ไปละเมิดต่อสิทธิ์ ความคิด และการแสดงความคิดเห็นที่แตกต่างกันในสังคมจากผู้อื่น เช่นนี้เป็นต้น
มารยาทไทยการแต่งกาย
เป็นหนึ่งในสิ่งที่ส่งเสริมให้เด็กๆ รู้จักกาลเทศะและการเคารพในสถานที่ๆ ไป ยกตัวอย่างให้เห็นภาพง่ายๆ อย่างการไปวัดหรือศาสนสถานต่างๆ การฝึกแต่งกายที่เรียบร้อยเหมาะสมให้กับเด็กๆ ตั้งแต่ยังเล็กจะช่วยให้เขาเติบโตมาโดยซึบซับมารยาทข้อนี้ได้อย่างเป็นธรรมชาติ
มารยาทไทยการสนทนา
ข้อนี้ถือเป็นมารยาทไทยที่สำคัญมากข้อหนึ่งเพราะการสำรวมในวาจา ไม่พูดคำหยาบ ตลอดทั้งบางคำยังสามารถสะท้อนถึงเอกลักษณ์ความเป็นไทยได้ อย่างคำพูดลงท้ายครับ/ค่ะ ที่เด็กเล็กควรรู้จัก รวมถึงคำพูดง่ายๆ อย่าง “สวัสดี” “ขอบคุณ “ขอโทษ” ก็สามารถทำให้เด็กๆ เติบโตไปเป็นคนที่อ่อนน้อม ไม่ถือตน และมีมารยาทที่ดีได้ไม่ยาก
มารยาทไทยการเดิน
ควรสอนให้ลูกหลานรู้จักการเดินก้มหน้าโน้มตัวเล็กน้อยหากต้องเดินผ่านหน้าผู้ใหญ่ ผู้อาวุโสที่กำลังนั่ง หรือกรณที่เดินเยื้องหรือหลบไปด้านหลังได้ก็ควรทำ เพราะเหมาะสมมากกว่าการเดินตัดหน้า
มารยาทในการนั่ง
กรณีนี้ควรสอนให้เด็กเล็กรู้จักการนั่งโดยไม่ติดพฤติกรรมการโยกเก้าอี้ และควรนั่งให้ลำตัวตั้งตรงอยู่เสมอ เพราะส่วนนี้มีผลต่อบุคลิกภาพในระยะยาวร่วมด้วย ดังนั้นหากพ่อแม่ปลูกฝังตั้งแต่เล็กก็จะทำให้เด็กๆ ปฏิบัติอย่างเป็นธรรมชาติ ส่วนการนั่งบนพื้นด้วยท่านั่งพับเพียบนั้น ควรจะเก็บปลายเท้าให้เรียบร้อย และในกรณีที่เด็กๆ สวมใส่กระโปรงควรจะสอนให้เขาระมัดระวังและรู้จักสำรวมกิริยาให้ดี
มารยาทไทยการรับของและส่งของ
ไม่ว่าจะส่งหรือรับ ให้สอนเด็กๆ ให้ส่งของโดยมอบให้อย่างสุภาพ สามารถเข้าไปใกล้บุคคลที่จะรับหรือส่งของให้ได้ โดยการมอบควรจะส่งช้าๆ ให้ผู้รับ รับอย่างมั่นคงแล้วจึงปล่อย ไม่ควรส่งให้โดยการโยน คว้า ปาของ ส่วนการรับของก็ไม่ควรฉุด กระชากเอามาจากมือของบุคคลอื่น ควรสอนให้เด็กๆ ขอบคุณเมื่อได้รับของและรับมาอย่างสุภาพ ตลอดจนสอนให้รู้จักปฏิเสธในการรับสิ่งของบางอย่าง เพื่อให้รู้จักถึงความเกรงใจที่เป็นหนึ่งในสมบัติผู้ดีเช่นกัน
มารยาทในการรับประทานอาหาร
มารยาทไทยข้อนี้ พ่อแม่ผู้ปกครองควรจะสอนให้กับเด็กโต ในช่วงวัย 10 ขวบขึ้นไปที่พอจะมีวุฒิภาวะเข้าใจเหตุและผล โดยมารยาทในการรับประทานอาหาร หากทานร่วมกับผู้ใหญ่ควรให้ผู้ใหญ่เริ่มก่อน หากไปรับประทานอาหารในร้านที่มีผ้าสำหรับเช็ดมือควรสอนให้เด็กๆ นำผ้าเช็ดมือมาปูวางลงบนตักก่อนที่จะเริ่มทานอาหาร การดื่มเครื่องดื่มต่างๆ ก็เช่นกันควรที่จะดื่มอย่างช้า เว้นระยะพอเหมาะ ไม่ดื่มรวดเดียวหมดเช่นนี้เป็นต้น
มารยาทในการใช้อินเตอร์เน็ต
มารยาทไทยข้อนี้ ถือเป็นหัวข้อใหม่ แต่พ่อแม่ผู้ปกครองควรจะอบรบสั่งสอนเด็กๆ เป็นอย่างยิ่ง ทั้งนี้เพื่อให้ลูกหลานรู้จักเคารพในสิทธิ์ของตัวเอง ตลอดจนการไม่เข้าไปละเมิดสิทธิ์การแสดงความคิดเห็นต่างๆ ของผู้อื่นในโลกออนไลน์ ทั้งการใช้ภาษาสุภาพในการพิมพ์สื่อสาร ตลอดจนการโพสต์ข้อความวิดีโอคอนเทนต์ที่มีประโยชน์ และไม่มีเนื้อหาล่อแหลมหรือผิดกฏหมาย โดยมารยาทข้อนี้อาจจะต้องอาศัยวุฒิภาวะในตัวเด็กตลอดจนการอธิบายเหตุผลสร้างความเข้าใจที่ดีให้กับเด็กๆ จึงจะเหมาะสมมากที่สุด
มารยาทในการักษาเวลา
ข้อนี้พ่วงมาด้วยการทำให้เด็กๆ เติบโตขึ้นไปบุคลากรที่มีคุณภาพของสังคมได้เพราะการรักษาเวลาต้องอาศัยวินัยในตัวเอง การได้รับการปลูกฝังจากพ่อแม่ ผู้ปกครองให้ลูกหลานตรงต่อเวลาจึงถือเป็นทั้งมารยาทไทยที่ดี มีประโยชน์ทั้งต่อตนเองและบุคคลรอบข้าง
มารยาทไทยยังถูกแบ่งออกได้อีกหลายด้าน สำหรับประเด็นที่กล่าวมาข้างต้นเป็นเพียงส่วนหนึ่งที่คัดสรรมาให้เหมาะสมกับที่พ่อแม่ ผู้ปกรองควรสอนให้กับเด็กๆ ในเบื้องต้น ดังนั้นแล้วในขณะที่เติบโตขึ้นเด็กๆ ก็จะต้องศึกษาเรียนรู้เรื่องมารยาทเพิ่มเติมด้วยตัวเองอีกเช่นกัน
📚 อ้างอิง (Reference Sites)
📘 อ้างอิงเนื้อหา (External links)
📕 อ้างอิงรูปภาพ
เรียบเรียงและจัดทำโดย ข้าวตังดอทคอม