ไหว้ สารทจีน เป็นวันสำคัญของชาวไทยเสื้อสายจีนและคนจีน เพื่อเป็นการแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษผู้ที่ ล่วงลับ สำหรับปีนี้ตรงกับวันที่ วันพุธ 30 สิงหาคม พ.ศ. 2566 อีกทั้งเป็นวันที่เชื่อว่าหากได้ไหว้แล้วจะทำให้เกิดความเป็นสิริมงคล ส่งเสริมในเรื่องของการเงิน ความมั่นคง โดยจะมีวิธีปฏิบัติมากมาย วันนี้เราได้รวบรวมมาไว้ให้แล้ว
สำหรับการทำพิธีเซ่นไหว้ในเทศกาลสารทจีน จะแบ่งชุดไหว้ออกเป็น 3 ชุด
เริ่มต้นกันที่การจัดชุด ไหว้ สารทจีน ซึ่งจะแบ่งออกเป็น 3 ชุด ไว้สำหรับไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ ตามความเชื่อที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน โดยมีรายละเอียด ดังนี้
1.ชุดสำหรับไหว้เจ้าที่
สำหรับช่วงเวลาในการไหว้จะเป็นในช่วงเช้า ของกินที่จะนำมา ไหว้ สารทจีน มีทั้งอาหารคาวและหวานกุยช่าย ส่วนขนมไหว้พิเศษและขาดไม่ได้เลยคือ เพราะถือเป็นของไหว้ตามประเพณีคือขนมเทียน ขนมเข่ง ซึ่งจะต้องแต้มจุดสีแดงไว้ตรงกลาง เพราะตามความเชื่อของชาวจีนเชื่อสีแดงเป็นสีแห่งความเป็นสิริมงคล ยังไม่พอเท่านี้ผลไม้ น้ำชาหรือเหล้าจีน และกระดาษเงินกระดาษทองก็จะต้องเตรียมไว้ในชุดไหว้ด้วยเช่นกัน
2.ชุดสำหรับไหว้บรรพบุรุษ
รายของที่นำมาไหว้จะคล้ายกับชุดไหว้ของไหว้เจ้าที่ เพียงแต่จะต้องเป็นกับข้าวที่บรรพบุรุษชอบ ซึ่งมีรายละเอียดที่ทำตามธรรมเนียมจะต้องมีน้ำแกงหรือขนมน้ำใส ๆ วางด้านซ้ายชามข้าวสวยและน้ำชา ซึ่งจำนวนจะจัดตามจำนวนของบรรพบุรุษ แน่นอนขนมที่ขาดไม่ได้ก็คือขนมเทียน ขนมเข่ง ผลไม้และกระดาษเงินกระดาษทอง
3.ชุดสำหรับไหว้สัมภเวสี
เป็นอีกหนึ่งชุดไหว้ที่ไม่ควรมองข้ามสำหรับการไหว้วิญญาณเร่ร่อนหรือวิญญาณไม่มีญาติหรือที่คนไทยเรียกว่า สัมภเวสี หรือ ไป๊ฮ๊อเฮียตี๋ มีความหมายว่า ไหว้พี่น้องที่ดี ซึ่งสิ่งนี้สะท้อนความสุภาพชองชาวจีนที่ให้เกียรติ เรียกผีไม่มีญาติว่าพี่น้องที่ดีของเรา การไหว้จะต้องไหว้นอกบ้านเท่านั้น รายการของที่นำมาไหว้มีทั้งของคาวและหวาน นอกจากนี้ยังมีผลไม้ตามต้องการ ซึ่งบางบ้านอาจจะมีข้าวหอมแบบจีนโบราณ คอปึ่ง เผือกนึ่งผ่าซีกเป็นเสี้ยวใส่ถาด เส้นหมี่ห่อใหญ่ เหล้า น้ำชา และกระดาษเงินกระดาษทอง ทั้งหมดจะถูกจัดวางให้อยู่ด้วยกัน เพื่อเตีรยมไว้สำหรับเซ่นไหว้
รวมความหายทั้งอาหาร-ขนมและผลไม้ที่นำมา ไหว้ สารทจีน
อาหารคาว
- เป็ด สื่อแทนความหมาย ความบริสุทธิ์
- ไก่ สื่อแทนความหมาย การงานก้าวหน้า
- ปลา สื่อแทนความหมาย มีอันจะกินไม่หมดสิ้น
- หมูสามชั้น สื่อแทนความหมาย ความอุดมสมบูรณ์
- เกี๊ยวกุ้ง สื่อแทนความหมาย ห่อโชคลาภ
- กุ้ง สื่อแทนความหมาย โชคลาภ
- หมู สื่อแทนความหมาย มีกินมีใช้
ขนมสำหรับ ไหว้ สารทจีน
- ขนมเข่งและขนมเทียน สื่อแทนความหมาย ความราบรื่น หวานชื่น
- ขนมถ้วยฟู สื่อแทนความหมาย เพิ่มพูน รุ่งเรือง
- ขนมเปี๊ยะ สื่อแทนความหมาย ครอบครัวสามัคคี
- ขนมปุยฝ้าย สื่อแทนความหมาย เงินทองเพิ่มพูน
- ถั่วตัด สื่อแทนความหมาย กินอยู่อุดมสมบูรณ์
ผลไม้สำหรับ ไหว้ สารทจีน
- ส้ม สื่อแทนความหมาย ความโชคดี
- กล้วย สื่อแทนความหมาย ลูกหลานเต็มบ้านเต็มเมือง
- แอปเปิล สื่อแทนความหมาย ความสงบสุขในครอบครัว
- องุ่น สื่อแทนความหมาย อายุยืน เจริญ งอกงาม
- สาลี่ สื่อแทนความหมาย ความสำเร็จ
ข้อห้ามในวันสารทจีน
วัน ไหว้ สารทจีน ไม่เพียงเป็นการไหว้เสริมสิริมงคลเท่านั้น ยังมีความเชื่อว่าเป็นวันที่ประตูนรกเปิดออก จึงได้มีการกำหนดข้อห้ามขึ้นและเชื่อกันมาอย่างยาวนานว่า ไม่ควรทำอย่างยิ่ง หากฝ่าฝืนจะต้องทำให้ผู้นั้นประสบความโชคร้ายตลอดทั้งปี โดยมีรายละเอียดดังนี้
- ในเดือนที่มีการ ไหว้ สารทจีน ไม่ควรทำพิธีมงคลสมรสหรือวันแต่งงานเด็ดขาด
- ในเดือนที่มีการ ไหว้ สารทจีน ไม่ควรซื้อบ้าน หรือย้ายบ้าน
- ในเดือนที่มีการ ไหว้ สารทจีน ไม่ควรเริ่มก่อสร้างใด ๆ ทั้งสิ้น
- ในเดือนที่มีการ ไหว้ สารทจีน ไม่ควรเริ่มทำธุรกิจใด ๆ ทั้งสิน
- ในเดือนที่มีการ ไหว้ สารทจีน ไม่ควรอยู่นอกบ้านช่วงกลางดึก
- ในเดือนที่มีการ ไหว้ สารทจีน ไม่ควรเดินทางบ่อยในเดือนนี้
- ในเดือนที่มีการ ไหว้ สารทจีน ไม่ควรว่ายน้ำในตอนเวลากลางคืน
เตรียม “ของไหว้” ชุดสุดประหยัด ไหว้สเริมมงคล
แม้ว่าเศรษฐกิจจะไม่ดีแค่ไหน สำหรับคนจีนแล้วยังคงต้องสืบประเพณีไปอย่างไม่ขาดช่วง เพราะเชื่อว่าเป็นวันแห่งการแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษนั้นเอง แต่ก็ใช่ว่าจะทำตามประเพณีทั้งหมดโดยที่ไม่ดาสถานะทางการเงิน วันนี้เพื่อเป็นแนวทางในการไหว้แบบประหยนัด แต่เต็มไปด้วยความศรัทธาแลบะตั้งใจ เชื่อว่าจะต้องเสริมสิริมงคลได้ดีไม่แพ้การไหว้ตามต้นฉบับประเพณีทั้งหมด โดยจะเริ่มต้นที่เน้นซื้อของไหว้ให้ครบทั้ง 3 หมวด คือ ของคาว ขนม และผลไม้ แต่ลดปริมาณให้น้อยลง แม้ในเรื่องของความเชื่อชาวจีนจะต้องซื้อเนื้อสัตว์ที่เป็นของไหว้ให้เต็มทั้งตัวก็ตาม แต่อย่างที่กล่าวไปแล้วว่าควรซื้อตามความสะดวกและตามกำลังทรัพย์
เนื้อสัตว์มงคล
- สามารถซื้อไก่แทนเป็ดได้เช่นกัน แต่ต้องต้มซื้ออย่างละครึ่งตัว
- เปลี่ยนจากซื้อขาหมูทั้งขาใช้เป็นสามชั้นต้ม 1 ชิ้น
- รายการสุดท้ายสามารถซื้อของทำกับข้าวที่บรรพบุรุษชอบทานมาเพิ่มอีกสัก 2-3 อย่าง
ผลไม้มงคล
- จะใช้แค่ 3 อย่างเท่านั้น แอปเปิ้ลแดง
- สาลี่
- กล้วยหอม
ขนมมงคล
- ขนมเข่งและขนมเทียนทั้งสองอย่างนี้ให้ใช้เป็นหลักในการ ไหว้ สารทจีน
- ส่วนขนมอื่น ๆ หากไม่สะดวกหรือต้องการเซฟเงินไม่จำเป็นต้องซื้อก็ได้
- ถ้วยน้ำชาและชามข้าวสวย จะต้องเตรียมตามจำนวนญาติผู้ล่วงลับ
ซื้อของจำเป็นอื่นๆ : กระดาษเงินกระดาษทอง กงเต๊ก ชุดเสื้อผ้ากระดาษ สามารถซื้อมาทำพอเป็นพิธีเพื่อเผาถึงบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว
วิธีตั้งโต๊ะ ไหว้ สารทจีน พร้อมเวลาไหว้
การ ไหว้ สารทจีน จะแบ่งเป็น 3 ครั้ง ซึ่งมีความหมายในการไหว้ต่างกัน ซึ่งควรทำให้ครบ เพื่อส่งเสริมความเป็นสิริมงคล เราไปดูกันว่าจะต้องทำอย่างไรกันบ้าง ดังนี้
- ตั้งโต๊ะไหว้เจ้าที่ :ไหว้กันในตอนเช้า ไม่เกินเที่ยงวัน โดยต้องเตรียมทั้งของคาว ขนม และผลไม้ โดย “ของไหว้” ที่ต้องมีในการไหว้ช่วงนี้คือ ขนมเทียน ขนมเข่ง และต้องแต้ม จุดสีแดง ไว้ตรงกลาง เนื่องจากความเชื่อของชาวจีนที่ว่าสีแดงเป็นสีแห่งความเป็นสิริมงคล นอกจากนั้นก็มี น้ำชา หรือ เหล้าจีน และ กระดาษเงินกระดาษทอง
วิธีไหว้และจัดของ : เมื่อเตรียมของตามที่เราแนะนำไปตั้งแต่ต้นแล้วให้นำมาวางจัดเรียงไว้บนโต๊ะ ในการไหว้จะจุดธูปจำนวน 5 ดอก อาหารจะยกขึ้นไหว้พร้อมตั้งจิตอธิษฐาน จากนั้นขั้นต่อไปคือการเผากระดาษเงินกระดาษทอง
- ตั้งโต๊ะไหว้บรรพบุรุษ :ช่วงเวลาในการไหว้จะเป็นช่วงสาย ๆ แต่ต้องไม่ให้เกินเที่ยงวัน โดยของไหว้ที่ต้องเตรียมจะต้องใช้เป็นชุดของคาว มีขนม ผลไม้มงคล เหมือนกับการไหว้เจ้าที่ แต่การไหว้นี้จะต้องเตรียมเมนูโปรดของเหล่าบรรพบุรุษเข้ามาเพิ่มด้วย พร้อมข้าวสวย ถ้วยน้ำชา เก้าอี้ ใช้ตามจำนวนของบรรพบุรุษที่จะไหว้เพื่อระลึกถึง ซึ่งขณะที่กำลังไหว้ก็สามารถเผากระดาษเงินกระดาษทองไปด้วย
วิธีไหว้และจัดของ : บนโต๊ะไหว้จะต้องเตรียมอาหารมงคลไว้ไหว้บรรพบุรุษที่ผู้ล่วงลับไปแล้ว โดยใช้ธูป 3 ดอก สำหรับบรรพบุรุษที่เพิ่งเสียได้ไม่นานจะใช้ธูป 1 ดอก
- ตั้งไหว้ผีไม่มีญาติหรือสัมภเวสี: ช่วงเวลาที่เหมาะแก่การไหว้จะเป็นช่วงบ่ายแก่ ๆ ตามความเชื่อของชาวจีนถือเป็นการให้เกียรติผู้อื่นและให้ทาน ซึ่งเป็นประเพณีที่เชื่อว่าช่วยส่งเสริมให้ผู้ที่ไหว้ทำการงานหรืออะไรก็ตามราบรื่น ลื่น ไม่ติดขัด ค้าขายดี ชีวิตพบเจอแต่ความเจริญรุ่งเรือง
วิธีไหว้และจัดของ : แน่นอนโต๊ะไหว้จะต้องอยู่ในบริเวณนอกบ้าน รายการของไหว้จะมีทั้งของคาว ขนมหวานและผลไม้มงคล สามารถจัดได้ตามความต้องการ แต่จะมีเมนูพิเศษกว่าการไหว้อย่างอื่นคือข้าวคลุกกระเทียมเจียวแบบจีนโบราณ เผือกนึ่งผ่าซีกเป็นเสี้ยว เส้นหมี่ห่อใหญ่ เหล้า น้ำชาและกระดาษเงินกระดาษทอง โดยจะต้องเป็นเจ้าของบ้านจุดธูปในจำนวนมากสำหรับไหว้ จากนั้นก็ปักธูปที่อาหารหรือภาชนะอย่างละ 1 ดอก ส่วนคนอื่น ๆ ในบ้านใช้ธูปเพียงดอกเดียวไหว้ เมื่อธูปหมดดอกต้องจุดประทัดเพื่อไล่ผีที่มาร่วมกินอาหารให้เตลิดไป และใช้ไล่สิ่งชั่วร้ายต่างๆ ให้พ้นไปด้วย
📚 อ้างอิง (Reference Sites)
📙 บทความที่เกี่ยวข้อง (Internal Resources)
📘 อ้างอิงเนื้อหา (External links)
📕 อ้างอิงรูปภาพ
เรียบเรียงและจัดทำโดย ข้าวตังดอทคอม
6 ตุลาคม 2024
439 
