พิธีการมงคลมากมายที่เราสามารถพบเห็นได้ทั่วไปนั้นจะมีอยู่หลากหลายลักษณะ ซึ่งได้รับการส่งต่อมาจากความเชื่อจากทั้งศาสนาหรืออิทธิพลตามความเชื่อของประเทศใกล้เคียง ซึ่งในสมัยนี้ได้มีการผสมผสานหลอมหลวมกันจนแทบจะเป็นหนึ่งเดียว ซึ่งหนึ่งสิ่งที่อาจจะเป็นหลักฐานสำคัญว่าประเทศไทยเราก็มีการรับเอาความเชื่อ และพิธีการต่าง ๆ มาใช้เพื่อความมงคลตลอดจนความสมบูรณ์ร่ำรวยในชีวิต ก็ได้แก่การใช้ผลไม้มงคล 9 อย่างในงานมงคลมากมาย เช่น นำมาใช้ไหว้พระ นำมาใช้ในการไหว้เจ้าที่ นำมาใช้ในไหว้บรรพบุรุษ หรือแม้กระทั่งมีการใช้ผลไม้มากมายในงานขึ้นบ้านใหม่ เป็นต้น เพราะฉะนั้นในบทความนี้เราจะพาทุกคนมาอ่านเรื่องราวสาระความรู้ดี ๆ เกี่ยวกับผลไม้มงคลมีอะไรบ้าง พร้อมบอกความหมายของผลไม้แต่ละชนิดตามความเชื่อ เพื่อนำเอาไปใช้ในการขอพรกันให้ตรงตามความต้องการกันได้ด้วย

ผลไม้มงคล 9 อย่างที่นิยมนำมาใช้มีอะไรบ้าง

ต้องบอกก่อนเลยว่าผลไม้ที่สามารถนำมาใช้เพื่อประโยชน์ในการประกอบพิธีการ หรือใช้ในการกราบไหว้บูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์นั้นนอกจากจะมีการกำหนดเอาไว้ตามความเชื่อของศักดิ์สิทธิ์แต่ละท่าน หรือไม่ได้มีการกำหนดเอาไว้อย่างตายตัวขึ้นอยู่กับความสะดวกของผู้ที่ทำการเคารพกราบไหว้เองด้วยแล้ว ในหลายกรณีก็ยังมีการกำหนดเอาไว้อย่างรวม ๆ ว่าให้ใช้ผลไม้มงคล 9 อย่างเพื่อความเป็นสิริมงคล แต่ก็จะมีผลไม้อีกหลากหลายชนิดนอกเหนือจากที่เราจะได้นำมาแนะนำกัน เช่น แก้วมังกร ส้มโอ แตงโม แต่สำหรับผลไม้มงคล 9 อย่างจะมีชนิดไหนบ้างตามมาอ่านพร้อมกันได้เลย

• ส้ม 

ผลไม้ชนิดแรกของหนึ่งในผลไม้มงคล 9 อย่างที่เราอยากจะพาทุกคนมาทำความรู้จักนั่นก็คือ ‘ส้ม’ ซึ่งการใช้ส้มมากราบไหว้บูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์จะพบได้มากตามความเชื่อของคนจีน อย่างที่จะเห็นได้บ่อยมากในช่วงเทศกาลตรุษจีนที่จะมีการนำเอาส้มมาใช้ เนื่องจากส้มเปรียบเสมือนผลไม้แห่งความโชคดี ความร่ำรวยเงินทอง โดยเฉพาะส้มที่มีสายพันธุ์ของส้มซึ่งมีเปลือกเป็นสีเหลืองทอง เช่น ส้มสายน้ำผึ้ง, ส้มแมนดาริน, หรือส้มวาเลนเซีย เป็นต้น

• กล้วย 

ลักษณะของผลไม้มงคล 9 อย่างในข้อนี้มีความโดดเด่นซึ่งเห็นได้ชัดเลยก็คือเป็นเครือ มีผลดกเรียงแน่น เพราะฉะนั้นกล้วยจึงเป็นผลไม้มงคลที่แสดงถึงการมีบริวารดี รวมไปถึงสามารถใช้สำหรับการอวยพรหรือขอพรเรื่องของการมีบุตรสืบสกุลมากมายอีกด้วย ซึ่งสายพันธุ์ของกล้วยที่นิยมนำมาใช้ก็จะขึ้นอยู่กับแต่ละพื้นที่ สำหรับประเทศไทยเราก็จะนิยมใช้กล้วยน้ำหว้าหรือกล้วยไข่เป็นหลัก

• สาลี่ 

สาลี่เป็นผลไม้เมืองหนาวมีถิ่นกำเนิดอยู่ในพื้นที่แถบภาคตะวันตกของประเทศจีน โดยส่วนใหญ่แล้วผิวของสาลี่จะมีสีเหลืองนวลค่อนไปทางสีทองอร่าม เพราะฉะนั้นมันจึงกลายมาเป็นหนึ่งในผลไม้มงคล 9 อย่างที่แสดงถึงการมีโชคลาภ ช่วยทำให้เงินทองและความมั่งมีไหลมาเทมาในครอบครัว นอกจากนั้นมันก็ยังเป็นผลไม้ที่แสดงถึงความดีและความศีลธรรมได้ด้วย อาจจะเพราะตัวเนื้อภายในของมันซึ่งมีสีขาวบริสุทธิ์ก็ได้นั่นเอง

• แอปเปิล 

แอปเปิลผลไม้มงคล 9 อย่างที่มีสีสันสวยงาม และนิยมมาใช้ในงานมงคลต่าง ๆ ตามความเชื่อของชาวจีน เนื่องจากผลแอปเปิลมีสีแดงสด โดยตามความเชื่อแล้วนั้นสีแดงถือเป็นสีที่มีความมงคล นอกจากนั้นก็ยังสามารถเป็นผลไม้ที่ช่วยอวยพรในเรื่องของการมีสุขภาพดี ห่างไกลจากโรคภัยไข้เจ็บ เพราะฉะนั้นจึงไม่แปลกที่มันจะกลายมาเป็นหนึ่งในผลไม้ยอดนิยมของพิธีการสำคัญต่าง ๆ เพราะฉะนั้นใครที่กำลังจะเลือกแอปเปิลมาใช้ก็จำเป็นจะต้องเลือกสายพันธุ์ที่มีสีแดง เช่น แอปเปิลเรดดีลิเชียส, แอปเปิลแจส, แอปเปิลฟูจิ(สีอมเหลืองนิด ๆ) หรือแอปเปิลเยียนไถแอปเปิลสายพันธุ์เก่าแก่ของจีน 

• ลูกพลับ 

ลูกพลับเป็นผลไม้ที่มีความนิยมมาตั้งแต่สมัยโบราณ ซึ่งมีแหล่งข้อมูลอ้างอิงว่าลูกพลับนั้นมีมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ฮั่น และเรียกได้ว่าเป็นหนึ่งในผลไม้มงคล 9 อย่างที่มีค่าเป็นอย่างมากในสมัยนั้น เป็นผลไม้ที่มีความหมายแสดงถึงความหนักแน่น มั่นคง ขยันหมั่นเพียร รวมไปถึงช่วยอำนวยอวยพรให้รอดพ้นจากอุปสรรคต่าง ๆ ได้ด้วย

• ทับทิม 

ทับทิมเองก็เป็นหนึ่งในผลไม้มงคล 9 อย่างที่มีสีแดงซึ่งเป็นสีของความมงคล ไม่เพียงเท่านั้นทับทิมในบางสายพันธุ์ที่ผลมีสีเหลืองอ่อน ๆ ดูสวยงามอีกด้วย ซึ่งทับทิมนั้นเป็นผลไม้ที่ชื่นชอบอากาศหนาวเย็น มีการกล่าวกันเอาไว้ว่ายิ่งอากาศหนาวมากขึ้นเท่าไหร่สีของทับทิมก็จะยิ่งมีความแดงสดสวยงามมากเท่านั้น โดยทับทิมเป็นผลไม้ที่แสดงถึงครอบครัวที่อบอุ่น เพราะในสมัยก่อนคนจีนจะนิยมตัดแบ่งผลไม้ชนิดนี้ให้กับคนในบ้านได้กินในช่วงหน้าหนาว นอกจากนั้นมันยังเป็นผลไม้ที่อวยพรให้คนในบ้านรักใคร่ไม่มีเรื่องทะเลาะขัดแย้งได้ด้วย

• องุ่นแดง 

ผลไม้มงคล 9 อย่างในลำดับต่อมา ก็คืออุง่นแดงทที่ต้องเป็นสีแดงก็น่าจะเป็นเพราะเรื่องสีของมันนั่นเอง โดยองุ่นนั้นเป็นพืชยืนต้นมีลักษณะเป็นไม้พุ่มเลื้อย จะมีการเลื้อยและแพร่ขยายลำต้นของตัวเองไปตามสิ่งที่มันยึดเกาะ เพราะฉะนั้นมันจึงเป็นผลไม้ที่ถูกนำมาใช้เพื่อสื่อถึงความเจริญก้าวหน้าในอาชีพการงาน เหมือนดั่งลักษณะลำต้นของมันนั่นเอง

• สับปะรด 

อย่างที่ทราบกันดีว่าสับปะรดนั้นเป็นผลไม้ที่มีรูปร่างลักษณะที่โดดเด่น เพราะผิวภายนอกของมันจะมีปุ่มนูนคล้ายดวงตาอยู่รอบทิศทาง เพราะฉะนั้นมันจึงถูกใช้มาเป็นเครื่องหมายของความรอบคอบ ความรอบรู้ และการมองการณ์ไกล นอกจากนั้นตามความเชื่อของชาวจีนผลไม้มงคล 9 อย่างชนิดนี้ยังถือได้ว่าเป็นผลไม้ที่สามารถเรียกความโชคดีมาสู่ตนเองและครอบครัวได้อีกด้วย

• ลิ้นจี่

ลิ้นจี่เป็นหนึ่งในผลไม้ซึ่งถือได้ว่ามีความผูกพันกับชาวจีนมาอย่างยาวนาน ซึ่งมีการบันทึกทางประวัติศาสตร์เอาไว้เกี่ยวกับความนิยมและความทรงคุณค่าของผลไม้ชนิดนี้ ว่าลิ้นจี่นั้นเป็นผลไม้ของชนชั้นสูงไม่ใช่ว่าใครที่อยากจะทานผลไม้ชนิดนี้แล้วจะได้ทาน เพราะฉะนั้นมันจึงถูกมาใช้เป็นหนึ่งในผลไม้มงคล 9 อย่างเพื่อขอพรและเสริมความเป็นสิริมงคลในชีวิต ยกระดับชีวิตให้สูงขึ้น มีลาภยศคนสรรเสริญ ปราศจากความขัดสนทั้งปวงนั่นเอง

ทำไมต้องใช้ผลไม้มงคล 9 อย่างในการไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์

อย่างที่รู้กันดีว่าการเลือกหยิบเอาผลไม้มงคล 9 อย่าง หรือแม้แต่ผลไม้ชนิดอื่น ๆ ก็ตามมาเป็นหนึ่งในองค์ประกอบสำคัญของงานพิธีมงคลมากมาย ไม่ว่าจะเป็นงานขึ้นบ้านใหม่ เทศกาลตรุษจีน การไหว้เจ้าที่ งานบุญไหว้พระ และอีกมากมายที่ปฏิบัติสืบต่อกันมานั้นเป็นสิ่งที่เห็นกันได้จนชินตา ทำให้หลายคนอาจจะไม่ทันได้นึกตั้งคำถามว่าแล้วทำไมเราจะต้องทำแบบนั้น ทำไมทุกครั้งในงานมงคลหรือพิธีการกราบไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ จึงจำเป็นจะต้องใช้ผลไม้ด้วยทุกครั้ง แน่นอนว่าเมื่อมีคำถามเราก็จะต้องล้วงลึกหาเอาคำตอบมาให้ทุกคนให้ได้ ถ้าใครที่กำลังมีความสงสัยไม่ต่างจากเราสามารถติดตามอ่านกันในหัวข้อนี้ของเราได้เลย

ซึ่งก็ต้องบอกก่อนว่าสิ่งที่เราจะนำมาแบ่งปันให้ทุกคนได้อ่านกันต่อไปนี้ก็เป็นเพียงการสันนิษฐาน พร้อมกับพิจารณาจากความเป็นไปได้เกี่ยวกับลักษณะทางความเชื่อตลอดจนรูปแบบการใช้ชีวิตของคนในสมัยก่อนเท่านั้น โดยจากการศึกษาแหล่งข้อมูลต่าง ๆ นอกจากที่ผลไม้มงคล 9 อย่างหรือผลไม้ชนิดอื่น ๆ ที่มักจะถูกมานำมาใช้เพื่อกราบไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์จะมีความหมายตามความเชื่อซึ่งเป็นมงคล ช่วยในเรื่องของการงาน โชคลาภ หรือบันดาลให้ประสบความสำเร็จในหลากหลายเรื่องราวในชีวิตแล้ว ผลไม้ก็ยังนับได้ว่าเป็นสิ่งมงคลและศักดิ์สิทธิ์ 

อย่างที่เราจะสามารถเห็นได้ในตำนานโบราณหรือตำนานเกี่ยวกับเทพเจ้าซึ่งจะมีการปรากฏของรายชื่อผลไม้มากมายร่วมอยู่ด้วย  เช่น แอปเปิลสีทองหรือที่บางตำรากล่าวเอาไว้ว่าคือผลส้มในตำนานกรีก, มะขามป้อมผลไม้อายุรเวทในตำนานโบราณของอินเดียเป็นต้น เพราะฉะนั้นผลไม้หลากหลายชนิดมันจึงเปรียบเสมือนผลผลิตจากสรวงสวรรค์หรือสัญลักษณ์ของความโชคดี รวมทั้งยังเป็นสิ่งล้ำค่าซึ่งควรค่าแก่การนำมาเคารพบูชาสิ่งที่เรานับถือนั่นเอง

ไม่เพียงเท่านั้นหากจะพิจารณานอกเหนือจากเรื่องของความเชื่อตามตำราหรือตำนานโบราณที่กล่าวขานกันสืบต่อมาแล้ว เหตุผลที่คาดเดาได้ว่าอาจจะเป็นคำตอบว่าทำไมถึงมีการใช้ผลไม้มงคล 9 อย่างในการนำมากราบไหว้บูชาสิ่งศักดิ์สิทธิตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ก็เพราะในสมัยก่อนผลไม้บางประเภทอาจจะเป็นสิ่งที่หายาก ไม่เพียงเท่านั้นผลไม้ที่หาทานกันได้โดยทั่วไปในปัจจุบันกลับไม่ได้มีมากนักในอดีต หรืออาจกล่าวได้ว่ากระบวนการถนอมอาหารและกระบวนการขนส่งสินค้ายังไม่ได้รวดเร็วมากนักเท่าในปัจจุบัน 

ทำให้ผลไม้จากต่างถิ่นซึ่งต้องเดินทางข้ามน้ำข้ามทะเลมาไกลกลายเป็นสิ่งที่เน่าเสียได้ง่าย จึงไม่แปลกที่สุดท้ายพวกมันจะเป็นที่ต้องการจนกลายเป็นสิ่งที่มีค่าดั่งทองคำ เช่น ในประวัติศาสตร์ของประเทศจีนมีการระบุเอาไว้ว่ามียุคสมัยหนึ่งลิ้นจี่ได้รับความนิยมมาก เนื่องจากความหอมอร่อยและรสชาติที่ครบรสจนทำให้พระนางหยางกุ้ยเฟย สนมเอกของฮ่องเต้ถังเสวียนจงโปรดปรานผลไม้ชนิดนี้มาก จนทำให้มันกลายมาเป็นผลไม้ที่ล้ำค่าและไม่ใช่ใครที่จะหามาทานกันได้ง่าย ๆ 

ไม่เพียงเท่านั้นในบางพื้นที่อาจจะมีอิทธิพลการใช้ชีวิตบางอย่างที่สอดคล้องและส่งผลให้การใช้ผลไม้มากมาย ไม่เว้นแม้แต่ผลไม้มงคล 9 อย่างที่เราได้แนะนำให้ทุกคนได้อ่านกันไปแล้วด้านบนมาใช้เพื่องานมงคลต่าง ๆ ซึ่งจากการพิจารณาก็อาจจะกล่าวได้ว่าตามความเชื่อทางศาสนาของหลายประเทศการฆ่าสัตว์ยังคงเป็นสิ่งที่ต้องละเว้น บวกกับคนในพื้นที่ส่วนใหญ่ก็ประกอบอาชีพทำการเกษตร การจะเลือกนำสิ่งของสักชิ้นเพื่อกราบไหว้ขอพรต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ย่อมต้องเป็นสิ่งที่หากันได้ง่ายและมีความเหมาะสม 

เพราะฉะนั้นการเลือกหยิบผลไม้มาใช้จึงอาจจะเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุดของคนในสมัยนั้นก็เป็นได้ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นเราก็คงไม่อาจจะยืนยันได้อย่างแน่นอนร้อยเปอร์เซ็นต์ว่าแท้จริงแล้วจุดเริ่มต้นของค่านิยมในเรื่องของการนำเอาผลไม้มงคล 9 อย่างมาใช้ในงานมงคลนี้แท้จริงแล้วเป็นเพราะอะไร เพียงแต่เราทุกคนในสมัยนี้ต่างก็เต็มใจที่จะปฏิบัติตามด้วยความเคารพ ด้วยความเชื่อ และความศรัทธาอย่างบริสุทธิ์ใจ เพราะฉะนั้นขอแค่สิ่งที่เราทำสร้างความสบายใจและไม่ได้ทำให้เกิดความมัวหมองอะไรก็ถือว่าบุญหรือคำขอที่เราวิงวอนต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่เราเคารพนับถือประสบผลสำเร็จไปแล้วนั่นเอง