รัฐวิสาหกิจ ( State Enterprise ) คือ องค์กรหรือหน่วยงานของรัฐบาล หรือที่มีรัฐบาลเป็นผู้ถือหุ้นรายใหญ่ เป็นองค์กรที่รับผิดชอบบริการสาธารณะทางอุตสาหกรรมและพาณิชยกรรม รัฐวิสาหกิจเป็นหน่วยงานที่ดำเนินธุรกิจเพื่อแสวงหาผลกำไร เช่นเดียวกับองค์กรธุรกิจเอกชน ที่ต้องสามารถเลี้ยงตัวเองจากการดำเนินงานเชิงพาณิชย์ เป็นหน่วยงานที่ผลิตและจำหน่ายสินค้าหรือบริการ ที่มีลักษณะเป็นการให้บริการต่อสาธารณะและงานสาธารณูปโภคขนาดใหญ่ บางรัฐวิสาหกิจก็เป็นธุรกิจแบบผูกขาด ซึ่งนั้นก็หมายถึงการดำเนินการได้แต่เพียงผู้เดียว ห้ามให้มีหน่วยงานอื่นหรือหน่วยงานเอกชนร่วมด้วย บางหน่วยงานของรัฐวิสาหกิจบางด้านที่มีความสำคัญต่อความมั่นคงและการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ รัฐจำเป็นต้องแทรกแซงตลาดเพื่อให้เกิดการแข่งขันที่เป็นธรรม หรือเป็นการให้บิการแก่กลุ่มเป้าหมายเฉพาะ เพื่อให้งานนั้นได้มาตรฐานในทุกๆด้าน
ในปัจจุบันรัฐวิสาหกิจได้ดำเนินกิจการอยู่ทั้งหมด 56 แห่ง ซึ่งแต่ละกิจการนั้นก็มีหน้าที่และบริการที่แตกต่างกันออกไปและในวันนี้เราไปศึกษาหาข้อมูลกันเลยดีกว่าว่ากิจการของรัฐนั้นมีอะไรบ้าง และแต่ละกิจการนั้นมีหน้าที่หลักและจุดประสงค์อะไร
ตัวอย่างสังกัดในหน่วยงานของรัฐวิสาหกิจ
- การเคหะแห่งชาติ คือองค์ที่รับหน้าดูแลเรื่องโครงการบ้านอื้ออาทรที่สามรถพบโครงการได้ทั่วประเทศไทย
- การไฟฟ้านครหลวง เป็นรัฐวิสาหกิจที่รับผิดชอบการจำหน่ายไฟฟ้าให้กับประชาชน อยู่ในความรับผิดชอบของกระทรวงมหาดไทย
- การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย เป็นรัฐวิสาหกิจด้านกิจการพลังงานงานภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงพลังงาน กระทรวงการคลังดำเนินธุรกิจหลักในการผลิต และจำหน่ายพลังงานไฟฟ้า
- การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค เป็นรัฐวิสาหกิจสังกัดกระทรวงมหาดไทย มีหน้าที่บิการจำหน่ายไฟฟ้าแก่ประชาชนในส่วนภูมิภาคทุกจังหวัดทั่วประเทศไทย ยกเว้น จังหวัดนนทบุรี จังหวัดสมุทรปราการ และกรุงเทพมหานคร ซึ่งเป็นเขตรับผิดชอบของการไฟฟ้านครหลวง
- การกีฬาแห่งประเทศไทย ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางในการประสานงานเกี่ยวกับการกีฬา ศึกษาวิเคราะห์ และจัดทำโครงการ แผนงาน และสถิติ เกี่ยวกับการส่งเสริมการกีฬา รวมทั้งประเมินผล
- การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย เป็นรัฐวิสาหกิจของประเทศไทยภายใต้กระทรวงการท่องเที่ยวและการกีฬา มีหน้าที่ส่งเสริมอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวของประเทศไทยและปกป้องสิ่งแวดล้อม
- การท่าเรือแห่งประเทศไทย มีหน้าที่หลักในการรับเรือและสินค้า ขุดลอกบำรุงรักษาร่องน้ำทางเรือและแอ่งจอดเรือ ควบคุมการขนถ่ายและบรรทุกสินค้า ยกขน เคลื่อนย้าย เก็บรักษาและส่งมอบสินค้าให้แก่เจ้าของสินค้า
- การทางพิเศษแห่งประเทศไทย สร้างหรือจัดให้มีทางพิเศษด้วยวิธีใดๆ ตลอดจนบำรุงและรักษาทางพิเศษ
- การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย จัดให้มีระบบและจัดการด้านสิ่งแวดล้อม การป้องกันและบรรเทาอุบัติภัยจากอุตสาหกรรม
- การประปานครหลวง ผลิต จัดส่ง และจำหน่ายน้ำประปาในเขตท้องที่กรุงเทพมหานคร จังหวัดนนทบุรี และจังหวัดสมุทรปราการ และควบคุมมาตรฐานเกี่ยวกับระบบประปาเอกชนในเขตท้องที่ดังกล่าว
- การประปาส่วนภูมิภาค ผลิต จัดส่ง และจำหน่ายน้ำประปาทั่วประเทศในส่วนภูมิภาคและดำเนินธุรกิจอื่นที่เกี่ยวข้องหรือต่อเนื่องกับธุรกิจการประปา
- การยางแห่งประเทศไทย ดูแลผู้ที่เกี่ยวข้องกับการผลิตยางตั้งแต่ เกษตรชาวสวนยาง การพัฒนาคุณภาพยางและมูลค่าการค้าขายยางพารา
- การรถไฟแห่งประเทศไทย เป็นรัฐวิสาหกิจในกระทรวงคมนาคม ทำหน้าที่ดูแลกิจการด้านรถไฟของประเทศไทย มีทางรถไฟอยู่ภายใต้ขอบเขตดำเนินการทั้งหมด 4,070 กิโลเมตร
- การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย มีหน้าที่ในการจัดการให้มี และให้บริการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล และตามหัวเมืองหลักในจังหวัดอื่นๆ
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร ช่วยเหลือทางการเงิน เพื่อส่งเสริมอาชีพการเกษตรหรือดำเนินงานของเกษตรกร กลุ่มเกษตรกรหรือสหกรณ์การเกษตร ตลอดจนส่งเสริมให้เกษตรหรือสหกรณ์การเกษตรสามารถประกอบอาชีพอย่างอื่นที่เกี่ยวเนื่องในการเกษตรเพื่อเพิ่มรายได้ให้แก่กลุ่มเกษตรกร
- ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย ประกอบธุรกิจอันเป็นการส่งเริม และสนับสนุนการส่งออก การนำเข้าและการลงทุนทั้งในประเทศและต่างประเทศ
- ธนาคารกรุงไทย จำกัด (มหาชน) มีหน้าที่ในการสนับสนุและช่วยผลักดันภาครัฐในด้านต่างๆ เพื่อให้เศรษฐกิจไทยเติบโตและมีศักยภาพสูงขึ้น
- ธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย มีวัตถุประสงค์ในการให้บริการทางการเงินกับผู้ประกอบการรายเล็กในด้านสินเชื่อหรือการร่วมลงทุน เพื่อเพิ่มโอการในการขาถึงแหล่งเงินทุนแก่ผู้ประกอบการขนาดเล็ก ที่ไม่ได้รับการบริการจากระบบสถาบันทางการเงินธนาคารออมสิน เป็นธนาคารเพื่อลูกค้ารรายย่อย เน้นการให้สินเชื่อเพื่อพัฒนาชนบท พัฒนาผู้ประกอบการรายย่อย โดยมีรูปแบบของสินเชื่อและชนิดการฝากเงินรายย่อยมากมาย อีกทั้งยังสร้างเงินทุนหมุนเวียนในกลุ่มชุมชน โครงการธนาคารเพื่อประชาชนโดยให้สินเชื่อระยะสั้นแก่ผู้ประกอบการรายย่อย
- ธนาคารอาคารสงเคราะห์ ช่วยเหลือตลาดทางการเงินให้แก่ประชาชน ได้มีที่อยู่ตามสมควรแก่อัตภาพ โดยการให้กู้ยืม และการจัดสรรที่ดิน
- ธนาคารอิสลามแห่งประเทศไทย ส่งเสริมการออม การค้า การลงทุนและการทางธุรกรรมทางการเงินที่สอดคล้องกับหลักการทางศาสนาหรือหลักธรรมจึงพบว่าหลักการที่เป็นพันธมิตรร่วมระหว่างธนาคารกัลลูกค้าหรือผู้รับบริการเป็นไปอย่างเห็นได้ชัดในลักษณะของการตกลลงร่วมลงทุนภายใต้หลักมุฎอเราะบะฮ์มุชาเราะกะฮ์วะกาละฮ์
- บรรษัทตลาดรองสินเชื่อที่อยู่อาศัย การสนับสนุนให้มีสินเชื่ออัตราดอกเบี้ยคงที่ระยะยาว เพื่อช่วยให้ประชาชนมีที่อยู่อาศัยได้โดยลดความเสี่ยงจากการที่อัตราดอกเบี้ยผันผวน
- บรรษัทประกันสินเชื่ออุตสาหกรรมขนาดย่อม ช่วยให้สถาบันการเงินมีความมั่นใจในการให้สินเชื่อแก่อุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดย่อม เร่งการกระจายสินเชื่อไปยังอุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดย่อมทั่วประเทศได้เร็วขึ
- บริษัท ไปรษณีย์ไทย จำกัด คือบริษัทดำเนินการรับฝากข่าวสาร เอกสาร และสิ่งของจากบุคคลหนึ่งแล้วนำไปส่งมอบให้แก่อีกบุคคลหนึ่งภายในประเทศ
- บริษัท กสท โทรคมนาคม จำกัด (มหาชน) ดำเนินธุรกิจด้านการสื่อสารโทรคมนาคม ทั้งในและระหว่างประเทศ
- บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) ให้บริการขนส่งผู้โดยสาร และไปรษณีย์ภัณฑ์ทางอากาศอย่างครบวงจรทั้งภายในประเทศและระหว่างประเทศ
- บริษัท ขนส่ง จำกัด มีหน้าที่ในการดำเนินการด้านการบริการขนส่งผู้โดยสารโดยรถประจำทางระหว่างกรุงเทพมหานครไปยังจังหวัดต่างๆ ทั้งระหว่างจังหวัดและภายในจังหวัด รวมถึงให้เอกชนเข้ามามีส่วนร่วมดำเนินการในรูปของรถร่วมเอกชน
- บริษัท ท่าอากาศยานไทย จำกัด (มหาชน) ดำเนินธุรกิจเกี่ยวกับการให้บริการท่าอากาศยานเพื่อตอบสนองต่อนโยบายด้านการขนส่งทางอากาศของประเทศ
- บริษัท ทีโอที จำกัด (มหาชน) ให้บริการสื่อสารโทรคมนาคมทุกประเภท ทั้งในและระหว่างประเทศผ่านบริการต่างๆ ทั้งทางโทรศัพท์ อินเตอร์เน็ต โทรศัพท์เคลื่อนที่
- บริษัท ธนารักษ์พัฒนาสินทรัพย์ จำกัด ทำหน้าที่ลงทุนก่อสร้างอาคารและบริหารโครงการศูนย์ราชการกรุงเทพมหานครและบริหารจัดการทรัพย์สินอื่นของรัฐตามนโยบายรัฐบาล
- บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) เป็นบริษัทน้ำมันและแก๊สสัญชาติไทยที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ดำเนินธุรกิจเกี่ยวกับการผลิตไฟฟ้า ผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี การสำรวจน้ำมันและก๊าช และธุรกิจผลิตและค้าปลีกน้ำมันเบนซิน
- บริษัท รถไฟฟ้า ร.ฟ.ท. จำกัด เป็นหน่วยงานรัฐวิสาหกิจในสังกัดกระทรวงคมนาคมมีหน้าที่รับผิดชอบเกี่ยวกับกิจการรถไฟฟ้าต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการรถไฟแห่งประเทศไทย
- บริษัท วิทยุการบินแห่งประเทศไทย จำกัด เป็นผู้ให้บริการด้านการควบคุมการจราจรทางอากาศและการสื่อสารการบิน
- บริษัท อสมท จำกัด (มหาชน) ดำเนินธุรกิจหลักด้านสื่อสารมวลชน
- บริษัท อู่กรุงเทพ จำกัด ประกอบกิจการและให้บริการอู่เรือ สร้างและซ่อมบำรุงเครื่องจักรกลให้บริการซ่อม สร้าง และประกอบโครงสร้างเหล็กขนาดใหญ่ต่างๆในอุตสาหกรรมที่เกี่ยวกับพาณิชยนาวีทุกประเภทของหน่วยงาน
แนะนำอาชีพในรัฐวิสาหกิจมีอะไรบ้าง
- แพทย์ เป็นหน่วยงานสังกัดกระทรวงสาธารณสุข มีหน้าที่หลักคือการให้บริการทางการแพทย์ละอนามัย เพื่อบำบัดรักษาฟื้นฟูสมรรถภาพและป้องกันโรคทั่วๆไปโดยถูกต้องและเหมาะสมด้วยการตรวจวินิจฉัยโรค สั่งยา และให้การรักษา
- ข้าราชการตำรวจ ประกอบด้วยบรรดาเจ้าหน้าที่ของรัฐสังกัดสำนักงานตำรวแห่งชาติ มีหน้าที่ตรวจรักษาความสงบ จับกุม และปราบปรามผู้กระทำผิดกฎหมายในราชอาณาจักรไทย
- ครู เป็นหน่วยงานในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ หน้าที่หลักคือการจัดเตรียม วางแผนและออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนให้กับนักเรียนอย่างเหมาะสมตามรายวิชาที่รับผิดชอบ
- วิศวกรไฟฟ้า อยู่ในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงพลังงาน ผู้ทำหน้าที่วางแผน ออกแบบ ดูแลรักษา ตรวจสอบ ซ่อมบำรุงและใช้ความรู้ที่มีในการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับระบบไฟฟ้า
- แอร์โฮสเตส อยู่ในสังกัดกระทรวงคมนาคม โดยมีหน้าที่ต้อนรับบนเครื่องบิน ผู้พิทักษ์ความปลอดภัยและอำนวยความสะดวกสบายแก่ผู้โดยสารบนอากาศยาน เช่น คอยดูแลช่วยเหลือผู้โดยสารในกรณีฉุกเฉิน การเตรียมอาหาร
เสิร์ฟอาหารและเครื่องดื่ม การให้การรักษาพยาบาลแก่ผู้โดยสารที่เจ็บป่วย จัดหน้าที่นั่งให้ผู้โดยสารและอื่นๆ
- ทนายความ เป็นส่วนราชการที่ไม่มีสังกัด จะทำหน้าที่ว่าความคดีอาญาและคดีแพ่ง ให้คำแนะนำแก่ลูกความเกี่ยวกับปัญหาบุคคลและธุรกิจในแง่ของการจัดการรายละเอียดด้านกฎหมายในทุกเรื่องที่เกี่ยวข้องกับคดี
- พนักงานธนาคาร บริการธุรกรรมธนาคารต่างๆ เช่น เปิดและปิดบัญชี ฝาก ถอน โอน จ่าย บริการสินเชื่อ บริการทำบัตรเครดิต/เดบิต จำหน่ายพันธบัตรรัฐบาล
- เภสัชกร อยู่ในกระทรวงสาธารณสุข เป็นวิชาชีพหนึ่งในทีมสุขภาพของกระทรวงสาธารณสุขซึ่งดูแลสุขภาพของประชาชน มีหน้าที่หลายด้านทั้งในเรื่องการจ่ายยา การให้คำปรึกษาแนะนำการใช้ยา การติดตามการแก้ปัญหาการใช้ยาในผู้ป่วย
- ข้าราชการทหาร สังกัดกระทรวงกลาโหม ผู้มีหน้าที่พิทักษ์รักษาเอกราชและความมั่นคงแห่งราชอาณาจัรจากภัยคุกคามทั้งภายนอกและภายนาชอาณาจักร ปราบปรามการกบฏและการจลาจล
- พนักงานการเดินรถ สังกัดฝ่ายปฏิบัติการเดินรถ มีหน้าที่ตั้งแต่คนขับรถไฟ นายสถานี พนักงานกั้นถนน และต้องมีทักษะการติดต่อสื่อสารกับนายสถานีและการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าเมื่อมีเหตุสุดวิสัยบนรางรถไฟ
อาชีพทุกอาชีพในสังกัดของรัฐวิสาหกิจนั้นก็มีความสำคัญและหน้าที่ที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งแต่ละหน่วยงานนั้นก็ยังจำเป็นและมีประโยชน์มากๆต่อประชาชนในประเทศ และอาชีพที่ยกตัวอย่างไปในบทความข้างต้นนั้นก็ยังเป็นเพียงแค่หนึ่งในอาชีพในสังกัดของหน่วยงานรัฐวิสาหกิจที่เรานั้นไม่ได้ยกตัวอย่างไปทั้งหมด แต่ละหน่วยงานมีองค์ประกอบหลักเพื่อพัฒนาและแก้ไขเศรษฐกิจให้ก้าวหน้าต่อไป
📚 อ้างอิง (Reference Sites)
📘 อ้างอิงเนื้อหา (External links)
- https://www.akat.go.th/index.php?op=articlecenter_detail&art_id=1535&id=5573
- https://blog.bru.ac.th/document/การบริหารงานรัฐวิสาหกิ/
📕 อ้างอิงรูปภาพ
- https://datagov.mot.go.th/organization/aerothai
- https://www.thailandpost.co.th/un/article_detail/article/11/3357
- https://chiangmai.labour.go.th/index.php/2018-11-13-04-30-35/419-2018-11-13-04-31-31
✒️ เกี่ยวกับนักเขียน
6 ตุลาคม 2024
439 
