กติกาฟุตบอล ยุคใหม่ 2022 ขั้นพื้นฐาน แบบสรุปเข้าใจง่าย
กติกาฟุตบอล ถือว่ามีการเปลี่ยนแปลงบ่อยที่สุด ตั้งแต่ในอดีตที่มีการแข่งขันกันครั้งแรกในช่วงกลางศตวรรษที่ 19 ในประเทศอังกฤษ และเริ่มได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายจนมีการแข่งขันชิงแชมป์โลกครั้งแรกในปี ค.ศ. 1930 โดยแชมป์ครั้งแรกตกเป็นของทีมชาติอุรุกวัยที่รับหน้าที่เป็นเจ้าภาพ หลังจากนั้นก็จะจัดขึ้นทุก ๆ 4 ปี อาจจะมีเว้นบ้างในช่วงสงครามโลก ส่วนในกีฬาโอลิมปิกเริ่มมีการแข่งขันในปี ค.ศ. 1900 ที่กรุงปารีส โดยอังกฤษคว้าแชมป์ไปครอง จนมาถึงปัจจุบันได้มีการเปลี่ยนกติกาหลายอย่างเช่น กฎล้ำหน้า การเปลี่ยนตัวผู้เล่น จนมาถึงปัจจุบันก็ได้นำเทคโนโลยี VAR มาช่วยตัดสินเพื่อความโปร่งใสยุติธรรมให้มากที่สุด กีฬาฟุตบอลนั้นถือเป็นกีฬายอดนิยมอันดับหนึ่ง ไม่ว่าจะเป็นการแข่งขันระดับนานาชาติ หรือฟุตบอลลีก ทั้งในและต่างประเทศก็เป็นที่ชื่นชอบดูได้ทุกเพศทุกวัย
โดยในปัจจุบัน กติกาฟุตบอล หลัก ๆ จะมีทั้งหมด 17 ข้อ โดยบางส่วนก็ถูกปรับปรุงขึ้นมาใหม่ รวมไปถึงการนำเอาเทคโนโลยีเข้ามาช่วย เพื่อให้สอดคล้องกับยุคสมัย และความเหมาะสมต่าง ๆ โดยมีทั้งหมดดังนี้
- สนามการแข่งขัน – จะต้องเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ขนาดของสนามหากเป็นการแข่งขันทั่วไป หรือฟุตบอลลีกภายในประเทศ ขนาดต้องไม่น้อยกว่า 45 x 90 และไม่เกิน 90 x 120 เมตร หาเป็นการแข่งขันระดับนานาชาติต้องไม่ต่ำกว่า ต่ำ 64 x 100 เมตร และสูงสุด 75 x 110 เมตร พื้นสนามต้องปูด้วยหญ้าที่สมบูรณ์ (ใช้ได้ทั้งหญ้าจริง และหญ้าเทียม) การตีเส้นในสนามต้องเป็นสีขาวเท่านั้น ส่วนอุปกรณ์ภายในสนามก็จะมีประตูโกล เสามุมธง โดยเสาประตูจะมีขนาด 2.44 x 7.32 เมตร เสามุมธงสูง 1.50 เมตร สนามที่จะใช้ในการแข่งขันต้องมีไฟส่องแสงสว่างที่ได้มาตรฐาน
- ลูกฟุตบอล – ต้องทำมาจากหนัง หรือวัสดุอื่นตามความเหมาะสม โดยจะมีขนาดเส้นรอบวง: 27 ถึง 28 นิ้ว หนักไม่เกิน 450 กรัม
- ผู้เล่น – แต่ละทีมส่งตัวจริงได้ 11 คน และมีตัวสำรองได้ไม่เกิน 7 คน (บางลีกได้ 9 คน) เปลี่ยนตัวสำรองได้ 3 คน กติกาฟุตบอล ในเรื่องการเปลี่ยนตัวสำรองตอนนี้ในลีกใหญ่ ๆ เปลี่ยนได้ 5 คน และมีแนวโน้มว่าในอนาคตจะเปลี่ยนได้ 5 คนในทุกระดับการแข่งขัน การเปลี่ยนตัวต้องแจ้งต่อผู้ตัดสินเสมอ
- อุปกรณ์สำหรับผู้เล่น – ชุดแต่งกายต้องเป็นเสื้อยืด กางขาสั้น ถุงเท้ายาว รองเท้า โดยต้องใส่สีที่เหมือนกันทั้งทีมยกเว้นผู้รักษาประตู และสองทีมที่จะแข่งกันต้องใส่ชุดสีที่ต่างกัน นอกจากนั้นต้องมีสนับหน้าแข้ง เพื่อป้องกันอันตรายจากการกระแทกด้วย
- ผู้ตัดสิน – ในสนามจะมีผู้ตัดสินหนึ่งคน ที่จะทำหน้าที่ควบคุมการแข่งขัน ให้ทุกอย่างเป็นไปตาม กติกาฟุตบอล ไม่ว่าจะเป็นเวลาการแข่งขัน การคาดโทษผู้เล่น การส่งให้หยุดเกม ฯลฯ โดยทุกอย่างจะขึ้นอยู่กับดุลพินิจผู้ตัดสิน
- ผู้ช่วยผู้ตัดสิน –คือผู้กำกับเส้นที่คอยดูเรื่อง ลูกออก ล้ำหน้า หรือลูกข้ามเส้นประตูเป็นหลัก ผู้ตัดสินสำรอง หรือผู้ตัดสินที่ 4 ทำหน้าที่ดูแลเรื่องการเปลี่ยนตัว และผู้ตัดสิน VAR ที่จะคอยดูจังหวะต่าง ๆ ผ่านจอ หากพบการทำผิดกติกาก็จะแจ้งให้ผู้ตัดสินในสนามทราบ
- ระยะเวลาการแข่งขัน – กติกาฟุตบอล จะแบ่งการแข่งขันเป็น 2 ครึ่ง ครึ่งละ 45 นาที พักครึ่ง 15 นาที หากมีเหตุให้การแข่งขันหยุดชะงักล่าช้าก็จะมีการทดเวลาเพิ่มขึ้น
- การเริ่มต้นการแข่งขัน – ก่อนการแข่งขันจะต้องมีการเสี่ยงทายเหรียญหัว-ก้อย หากใครชนะจะมีสิทธิ์เลือกแดน ฝั่งแพ้จะได้เขี่ยลูกเริ่มเกม พอเข้าสู่ครึ่งหลังก็จะสลับกัน การเริ่มต้นเขี่ยลูกเปิดเกมใหม่ยังใช้ในกรณีที่มีการทำประตูได้ และช่วงต่อเวลาพิเศษ
- กติกาฟุตบอล เกี่ยวกับลูกบอลที่อยู่ในและนอกการเล่น – ลูกบอลในการเล่นคือ หากลูกบอลไปชนเสา คาน ประตู หรือ โดนเสามุมธง ให้เล่นต่อได้เลย บอลนอกการเล่นคือ บอลผ่านเส้นเข้าประตู หรือออกนอกเส้นข้างสนามทั้งลูก ผู้ตัดสินจะให้หยุดเล่นแล้วเปิดเกมใหม่
- การนับคะแนน – หากสามารถทำลูกบอลเข้าประตูคู่ต่อสู้ได้ ให้นับ 1 คะแนน แต่ต้องไม่มีการฟาวล์ หรือการทำผิดกติกา เช่น บอลโดนมือก่อนเข้าประตู ล้ำหน้า หรือฟาวล์ใส่คู่แข่ง ซึ่งกรรมการก็อาจจะไม่ให้เป็นประตู โดยส่วนหนึ่งก็จะมาจากดุลพินิจของผู้ตัดสิน
- การล้ำหน้า – เป็น กติกาฟุตบอล ที่เข้าใจยากที่สุด เพราะหลาย ๆ ครั้งมีความคาบเกี่ยวว่าจะล้ำหรือไม่ล้ำ จนล่าสุดได้นำเอา VAR มาช่วยตัดสินจึงเที่ยงตรงมากขึ้น แต่กฎล้ำหน้าก็มีข้อยกเว้น คือการทุ่ม การเตะมุม ได้รับลูกบอลโดยตรงจากการเตะจากประตู
- การทำผิด กติกาฟุตบอล หรือการทำฟาวล์ การคาดโทษ – ข้อนี้จะแบ่งเป็น 2 ประเภท
- การฟาวล์แบบโดยตรงคือตั้งใจทำร้ายคู่แข่ง หรือการเข้าปะทะที่เกินกว่าเหตุ การใช้วาจากิริยาที่ไม่เหมาะสม เช่นการเหยียดผิดผิว ถุยน้ำลายใส่คู่แข่ง กรณีนี้อาจจะถูกไล่ออกจากสนามได้
- การฟาวล์แบบโดยอ้อม คือการฟาวล์แบบไม่ตั้งใจ หรือไม่รุนแรง เช่นเข้าบอลอันตราย การใช้มือสัมผัสบอลถ่วงเวลา ขวางการเล่นของคู่แข่ง แบบนี้ก็อาจจะถูกเตือน
การคาดโทษใน กติกาฟุตบอล จะมี 3 ระดับ คือเตือนด้วยปากเปล่า ให้ใบเหลือง และให้ใบแดง ซึ่งผู้เล่นคนไหนได้ใบเหลืองครบสองใบก็จะถูกไล่ออก หรือหากได้ใบแดงโดยตรงก็ถูกไล่ออกเช่นกัน
- การเตะฟรีคิก – จะเกิดขึ้นเมื่อมีการฟาวล์ทุก ๆ กรณีนอกกรอบเขตโทษ โดยอีกฝ่ายจะนำบอลไปตั้งเตะยังจุดที่มีการทำฟาวล์เกิดขึ้น หากเตะฟรีคิกเข้าประตูไปเลยก็ถือว่าได้แต้มเช่นกัน
- การเตะจุดโทษ – การเตะจุดโทษใน กติกาฟุตบอล จะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อฝ่ายที่ตั้งรับ หรือฝ่ายป้องกันทำฟาวล์ในเขตโทษทุก ๆ กรณี โดยการเตะลูกจุดโทษจะไม่เตะในบริเวณที่มีการทำฟาวล์ แต่จะเตะตรงจุดที่มีการทำไว้โดยเฉพาะ ซึ่งจะอยู่ตรงกึ่งกลางประตู และห่างออกมา 11 เมตร เป็นการดวลกันตัวต่อตัวระหว่างผู้ยิง กับผู้รักษาประตู ซึ่งส่วนใหญ่เปอร์เซ็นต์ที่จะยิงเข้ามีสูงมาก และอีกกรณีหนึ่งใน กติกาฟุตบอล ก็คือการเตะจุดโทษเพื่อหาผู้ชนะหากการแข่งขันต้องการชี้ขาดในเกมนั้นเลย โดยจะเตะกันฝั่งละ 5 คน ใครยิงเข้ามากกว่าชนะ หากยิงเข้าเท่ากัน ก็ให้ยิงต่อฝั่งละหนึ่งคน หากฝ่ายแรกยิงเข้า แต่อีกฝ่ายหลังยิงไม่เข้า ฝ่ายแรกก็จะเป็นผู้ชนะ หากยิงเข้าทั้งสองฝ่าย หรือยิ่งไม่เข้าทั้งสองฝ่ายก็ให้ยิงต่อไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะได้ผลการแข่งขัน
- ลูกทุ่ม – หากฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งทำลูกบอลออกเส้นข้างสนาม กติกาฟุตบอล จะให้อีกฝ่ายจะได้เป็นฝ่ายทุ่มลูกบอลเข้าสนาม โดยลูกบอลต้องทุ่มออกจากด้านหลังศีรษะ จนสุดแขน เท้าต้องไม่เลยเส้นเข้าไปในสนาม ขณะทุ่มต้องไม่ยกเท้าหรือเดิน
- เตะจากประตู หรือโกลคิก – หากฝ่ายตรงข้ามทำลูกออกเส้นหลังประตู อีกฝ่ายก็จะได้เตะเปิดเกม โดยผู้รักษาประตูจะได้สิทธิ์เตะบอลจากในกรอบโทษของฝั่งตัวเอง
- กติกาฟุตบอล การเตะมุม – หากผู้เล่นฝ่ายรับทำลูกบอลออกเส้นหลังฝั่งประตูของตัวเอง ฝ่ายรุกก็จะมีสิทธิ์ได้เตะมุมตรงจุดมุมธง หากบอลออกฝั่งซ้ายก็จะได้เตะมุมฝั่งซ้าย หากบอลออกทางฝั่งขวาก็จะได้เตะทางฝั่งขวา
ทั้งหมดนี้ก็เป็น กติกาฟุตบอล ขั้นพื้นฐานที่ใช้ควบคุมการแข่งขันในปี 2022 ซึ่งหากทำความเข้าใจได้ทั้ง 17 ข้อที่เราได้บอกไป รับรองว่าสามารถดูฟุตบอลได้อย่างสนุกอย่างแน่นอน โดยเฉพาะคนที่กำลังหัดดูในช่วงแรกอาจจะงงนิดหน่อย แต่หากดูไปเรื่อย ๆ แล้วรับรองว่าจะติดใจเหมือนกับคนทั้งโลกแน่นอน
📚 อ้างอิง (Reference Sites)
📙 บทความที่เกี่ยวข้อง (Internal Resources)
📘 อ้างอิงเนื้อหา (External links)
📕 อ้างอิงรูปภาพ
- https://pixabay.com/th/photos/ฟุตบอล-ลูกบอล-สนามกีฬา-ข้อมูล-488700/
- https://pixabay.com/th/photos/ฟุตบอล-ลูกบอล-กีฬา-เตะประตู-มุม-1678992/
- https://pixabay.com/th/photos/ฟุตบอล-ยิงเข้าประตู-ผู้รักษาประตู-1274661/
เรียบเรียงและจัดทำโดย ข้าวตังดอทคอม