แนะนำการทดลองวิทยาศาสตร์สำหรับเด็ก สนุกพร้อมได้ความรู้

การทดลองเป็นหนึ่งในกระบวนการเรียบรู้ที่สำคัญสำหรับเด็กๆ ให้เด็กๆได้ทดลอง เรียนรู้สิ่งใหม่ๆรอบตัวเพื่อสร้างประสบการณ์และการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆที่ไม่ได้มีเพียงในตำราเท่านั้น เพราะปัจจุบันการเรียนรู้มีความแพร่หลายและกว้างขวางมากขึ้น โดยเฉพาะสื่อการเรียนรู้ทางเทคโนโลยีต่างๆที่เข้ามาเป้นส่วนหนึ่งของการเรียนรู้และการดำเนินชีวิต ดังนั้นนอกจากความรู้ในหนังสือเรียนแล้ว เด็กๆควรได้รับการเรียนรู้สิ่งใหม่โดยเฉพาะฝึกให้เค้าได้ทดลองเรียนรู้สิ่งใหม่ๆด้วยตัวเอง

บางครั้งการเรียนรู้ในห้องเรียนอาจสร้างความเบื่อหน่ายให้กับเด็กทำให้เกิดความสนใจในการเรียนน้อยลง หากคุณครูสามารถเพิ่มความสนุกให้การเรียน หรือให้การเรียนเป็นเรื่องสนุกและยังได้ความรู้ไปพร้อมกัน อาจช่วยเสริมประสิทธิภาพในการเรียนของเด็กๆได้เพิ่มขึ้น การทดลองวิทยาศาสตร์เป็นอีกหนึ่งบทเรียนที่มีความน่าสนใจบไม่น้อย เพราะเป็นการเรียนรู้เชิงบูรณาการจากบทเรียน ให้เด็กๆได้นำความรู้จากหนังสือเรียนมาฝึกใช้ ฝึกแก้ปัญหาในการทดลอง นอกจากนี้ยังช่วยกระตุ้นความสนใจเด็กๆได้เป็นอย่างดี หากคุณครูท่านไหนหรือผู้ปกครองที่กำลังหาการทดลองวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กที่สนุกและได้ความรู้ วันนี้เรารวบรวมการทดลองวิทยาศาสตร์สนุกๆมาฝากแล้วไปดูกันเลย

แจกการทดลองวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กสนุกสุดมันส์

การเรียนรู้ของเด็กแต่ละช่วงวัยแตกต่างกัน ความสนใจ กระบวนการคิด วิเคราะห์ย่อมต่างกัน ดังนั้นการเลือกสื่อการเรียนการสอนที่เหมาะสมกับเด็กแต่ละช่วงวัย ช่วยให้ความสามารถในการเรียนรู้ของเด็กแต่ละช่วงวัยมีประสิทธิภาพมากขึ้น มาดูการทดลองวิทยาศาสตร์สนุกๆ ได้ความรู้ที่เหมาะสำหรับเด็กแต่ละช่วงวัยกันค่ะมีกิจกรรมไหนน่าสนใจบ้าง

การทดลองวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กอนุบาล

1.     กิจกรรมวาดภาพด้วยเกลือ

อุปกรณ์

1. กระดาษการ์ด A4 150 แกรม
2. เกลือ
3. กาวลาเท็กซ์ แบบฝาเกลียวหมุน
4. สีน้ำ
5. ปิเปตต์หรือพู่กัน
6. ถาดหรือจาน สำหรับรองเวลาโรยเกลือ
7. ถ้วยหรือแก้ว สำหรับผสมสี

วิธีการทดลอง

1. ร่างภาพที่ต้องการวาด หรือสามารถดาวน์โหลด Pattern ภาพต่างๆตามชอบสำหรับทำกิจกรรม จากนั้นปริ้นลงบนกระดาษการ์ด ไม่แนะนำให้ปริ้นลงบนกระดาษ A4 ธรรมดาเนื่องจากเนื้อกระดาษค่อนข้างบาง อาจทำให้ขาดได้ง่าย
2. จากนั้นให้เด็ก ๆ บีบกาวลาเท็กซ์ ตามเส้นของ Pattern ให้เรียบร้อย หากเด็กๆอายุต่ำกว่า 3 ขวบผู้ปกครองหรือคุณครูสามารถช่วยประคองมือเวลาเด็ก ๆ บีบและลากกาวตามเส้นของ Pattern ได้
3. เมื่อบีบกาวตามเส้นของ Pattern เรียบร้อยแล้ว จากนั้นโรยเกลือลงบนกาวให้ทั่วกระดาษ แล้วค่อย ๆ พลิกกระดาษ เพื่อเทเกลือส่วนที่เกินออกมา (ไม่ควรเคาะหรือสะบัดกระดาษนะคะ เนื่องจากอาจทำให้เกลือที่ติดกับกาวหลุด)
4. เตรียมผสมสีน้ำกับน้ำเปล่าในถ้วยที่เตรียมไว้ ซึ่งความเข้ม-อ่อนของสี ขึ้นอยู่กับปริมาณของน้ำเปล่าที่เติมลงไป เมื่อผสมสีเสร็จแล้ว ใช้ปิเปตต์ดูดสีหรือพู่กันจุ่มสี จากนั้นแล้วหยดลงบนเกลือเบา ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้เกลือหลุดออกมา
5. เมื่อลงสีเสร็จแล้ว ให้วางทิ้งไว้ให้แห้งประมาณ 1-2 วัน (ระหว่างนี้ ห้ามจับ สัมผัส และขยับชิ้นงาน เพราะอาจทำให้เกลือและกาวหลุดออกมาได้) เพียงเท่านี้ก็จะได้ภาพวาดจากเกลือและกาวสวย ๆ แล้ว

คำอธิบายการทดลอง : เด็กๆจะได้เรียนรู้คุณสมบัติการดูความชื้นของเกลือบนภาพวาด นอกจากนี้ยังป็นกิจกรรมที่ฝึกให้เด็กๆได้จินนาการ ฝึกการผสมสี และสังเกตุภาพที่ได้เมื่อเสร็จกิจกรรม

Link YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=q2duIkvIues

2.     กิจกรรมผักดูดสี

อุปกรณ์

1. แก้วน้ำ 4ใบ
2. สีผสมอาหาร 4 สี
3. ผักกาดขาว 4 ใบ

วิธีการทดลอง

1. นำสีผสมอาหารแต่ละสีละลายลงไปในแก้วน้ำแต่ละใบ
2. นำผักกาดขาวทั้ง 4 ใบปักไว้ในแก้วที่มีสีผสมอาหารแต่ละสี ทิ้งไว้ข้ามคืน
3. สังเกตการเปลี่ยนแปลงของใบผักกาดขาวที่เกิดขึ้น

คำอธิบายการทดลอง : เมื่อสังเกตสีของใบผักกาดขาวที่ผ่านการแช่ในแก้วน้ำที่มีสีผสมอาหารที่แช่ทิ้งไว้ข้ามคืน จะเห็นได้ว่าใบของผักกาดขาวจะเปลี่ยนตามสีผสมอาหาร เนื่องจากใบของผักกาดขาวสามารถดูดซับสีผสมอาหารกระจายไปทั่วใบจึงทำให้เห็นใบผักกาดขาวเปลี่ยนสี

Link YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=2sgPM2cO3j8

การทดลองวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กประถม

1.     ไข่ลอยน้ำ

อุปกรณ์

1. ไข่ 2 ฟอง
2. แก้วน้ำ 2 ใบ
3. น้ำเปล่า
4. เกลือ

วิธีการทดลอง

1. แก้วใบที่ 1 เทน้ำเปล่าใส่ลงไปในแก้ว ให้มีระดับน้ำมีปริมาตร 2 ใน 3 ส่วนของแก้วน้ำ
2. จากนั้นวางไข่ลงในแก้วใส่น้ำใบที่ 1 จะพบว่าไข่ร่วงลงไปอยู่ด้านล่างก้นแก้ว (ถ้าไข่ไม่เสีย)
3. แก้วใบที่ 2 เทน้ำร้อนลงไปในแก้ว ให้มีระดับน้ำมีปริมาตร 2 ใน 3 ส่วนของแก้วน้ำเท่ากับแก้วใบที่ 1
4. จากนั้นใส่เกลือ 4-5 ช้อนโต๊ะละลายให้เข้ากัน รอจนน้ำเย็นลงและเกลือละลายหมด
5. ใส่ไข่ใบที่ 2 ลงไปในแก้วน้ำใบที่ 2 จะพบว่าไข่ลอยขึ้นมา

คำอธิบายการทดลอง : การที่ไข่ลอยและจมในแก้วน้ำทั้ง 2 ใบ เกิดจากความหนาแน่นโมเลกุลของไขและน้ำในแก้วน้ำทั้ง 2 ใบไม่เท่ากัน โดยทั่วไปไข่จะมีความหนาแน่นมากกว่าน้ำเปล่า จึงทำให้ไข่จมลงในแก้วใบที่ 1 แต่เมื่อในน้ำมีเกลือเป็นส่วนผสม เมื่อนำไข่ใส่ในแก้วใบที่ 2 เกลือที่ละลายในน้ำทำให้ความหนาแน่นของไข่ลดลง ทำให้ไข่ในแก้วใบที่ 2 ลอยอยู่ด้านบนนั่นเอง

Link YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=yXBgzAVnqOI

2.     ควันในฟองสบู่

อุปกรณ์

1. น้ำยาล้างจาน
2. เชือกผูกรองเท้า 1 เส้น
3. แก้วพลาสติก หรือ ชาม
4. น้ำเปล่า
5. น้ำแข็งแห้ง

วิธีการทดลอง

1. นำชามที่เตรียมไว้ใส่น้ำเปล่าประมาณครึ่งชาม
2. จากนั้นนำเชือกผูกรองเท้ามาราดด้วยน้ำยาล้างจานให้ทั่ว
3. นำน้ำแข็งแห้งใส่ลงไปในชามที่เตียมไว้ จะสังเกตว่าเกิดไอขึ้นมา เมื่อไอจากน้ำแข็งแห้งล้นชามแล้ว
4. นำเชือกผูกรองเท้าที่ผสมน้ำยาล้างจาน ปาดตรงบริเวณปากชามจากซ้ายไปขวา สังเกตผลการทดลองจะพบว่า จะเกิดฟองสบู่ที่มีควันอยู่ภายใน และใหญ่ขึ้น

คำอธิบายการทดลอง : ควันที่เกิดขึ้นเป็นเเก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ที่ได้จากน้ำแข็งแห้ง  ความเข้มข้นของน้ำสบู่ทำให้ได้ลูกโป่งมีขนาดใหญ่และเวลาการเกิดฟองนานขึ้น

Link YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=ZvybFbL2H8E&t=39s

3.     ขวดเป่าลูกโป่งมหัศจรรย์

อุปกรณ์

1. ลูกโป่ง
2. ผงฟู
3. นํ้าส้มสายชู
4. ขวดนํ้า

วิธีการทดลอง

1. เริ่มต้นด้วยการนำผงฟูใส่ลงไปในลูกโป่ง และนำนํ้าส้มสายชูใส่ลงไปในขวดนํ้า
2. จากนั้นครอบลูกโปร่งที่มีผงฟูอยู่ลงบนปากขวด (ใช้มือจับระหว่างลูกโป่งกับปากขวดไว้ก่อน)
3. สังเกตการพองหรือการขยายตัวของลูกโป่ง

คำอธิบายการทดลอง : จากการทดลองจะเห็นได้ว่าเมื่อนำลูกโป่งที่บรรจุด้วยผงฟูครอบลงบนขวดน้ำที่มีน้ำส้มสายชูลูกโป่งค่อยๆ ใหญ่ขึ้น คล้ายเวลาที่เราเป่าลมใส่ลูกโป่ง เนื่องจากเบกกิ้งโซดา ทำปฏิกิริยากับนํ้าส้มสายชูทำให้เกิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ซึ่งก๊าซมีความหนาแน่น้อยกว่าอากาศทำให้ก๊าซลอยตัวสูงขึ้น เมื่อมีก๊าซมากๆ จึงทำให้ลูกโป่งพองตัวออกเช่นเดียวกับตอนที่เราเป่าลูกโป่งนั่นเอง

Link YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=F8yrSi6btJs

4.     แทงทะลุถุงน้ำ

อุปกรณ์

1. ถุงพลาสติก
2. ดินสอไม้แหลมๆ
3. น้ำ

วิธีการทดลอง

1. นำถุงพลาสติกที่เตรียมไว้ใส่น้ำเปล่าให้เต็มถุง และมัดปากถุง
2. ใช้ดินสอไม้ปลายแหลมแทงทะลุถุงผ่านไปอีกด้าน
3. สังเกตการรั่วของถุงน้ำ

คำอธิบายการทดลอง :  เมื่อใช้ดินสอปลายแหลมแทงถุงน้ำจะเห็นว่าไม่มีการรั่วซึมของถุง เนื่องจากเป็นผลของแรงตึงผิว ที่ช่วยประสานรอยรั่วหรือกระชับรอบดินสอไว้ไม่ให้น้ำไหลออกมา

Link YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=x2Q8areCb-w

การทดลองวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กมัธยม

1.     กิจกรรมทดลองสร้างภูเขาไฟระเบิด

อุปกรณ์

1. ดินน้ำมันหรือแป้งโด
2. เบคกิ้งโซดา
3. น้ำส้มสายชู
4. สีน้ำหรือสีผสมอาหาร
5. ขวดน้ำพลาสติก
6. ปิเปตต์หรือไซริงค์ฉีดยา
7. ถาดหรือจานรอง (สำหรับทำเป็นฐานของภูเขาไฟ)
8. ภาชนะสำหรับผสมสีกับน้ำส้มสายชู

วิธีการทดลอง

1. ทำภูเขาไฟโดยใช้ขวดน้ำพลาสติกหรือนำกระดาษแข็งมาทำเป็นรูปทรงกรวย ตัดปากกระดาษส่วนบนออก จากนั้นใช้ดินน้ำมันมาปั้นเป็นรูปภูเขาไฟ และเว้นรูตรงกลางให้เหมือนปล่องภูเขาไฟ
2. นำภูเขาไฟที่เราปั้นเสร็จวางลงบนถาดรองหรือพาชนะเพื่อป้องกันการเลอะขณะที่ภูเขาไฟระเบิด
3. หลังจากทำภูเขาไฟจำลองเสร็จแล้ว ให้เด็ก ๆ ใช้ปิเปตต์หรือไซริงค์ฉีดยาดูดสีผสมอาหารมาผสมกับน้ำส้มสายชู โดยกะปริมาณน้ำส้มสายชูให้ให้เกินครึ่งขวดน้ำที่ใช้ทำภูเขาไฟ (หากใส่น้ำส้มสายชูน้อยเกินไปเวลาที่ลาวาพุ่งออกมาจะไม่ค่อยสูงและทำให้ปริมาณของลาวาที่ไหลออกมาค่อนข้างน้อย)
4. นำน้ำส้มสายชูที่ผสมกับสีผสมอาหารเสร็จแล้ว เทลงไปในภูเขาไฟจำลองที่เตรียมไว้
5. จากนั้นเทเบคกิ้งโซดาลงไปในภูเขาไฟค่ ซึ่งเบคกิ้งโซดาจะทำปฏิกิริยากับน้ำส้มสายชูที่เราเทไว้ก่อนหน้านี้ ทำให้เกิดควันและมีลาวาไหลออกมาจากภูเขาไฟของเรา

หมายเหตุ: ในการทดลองภูเขาไฟลาวา คุณครูหรือผู้ปกครองสามารถให้เด็กเทเบคกิ้งโซดาได้เรื่อย ๆ จนกว่าน้ำสายชูภายในภูเขาไฟจะหมดหรือส่วนผสมทั้ง 2 อย่างจะหมดปฏิกิริยา

คำอธิบายการทดลอง: ปฏิกิริยาเคมีที่เกิดขึ้น เป็นผลจากการทำปฏิกิริยาทางเคมีระหว่างเบคกิ้งโซดา(ด่าง/เบส)และน้ำส้มสายชู(กรด) ทำให้เกิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ซึ่งก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่ดันตัวออกนี้เองที่ทำให้เกิดภูเขาไฟลาวาพุ่งออกจากปล่องภูเขาไฟของเรานั่นเอง

Link YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=rRviC0iorCc

2.     โหลแก้วสีรุ้ง

อุปกรณ์

1. น้ำผลไม้
2. น้ำมันพืช
3. แอลกอฮอลล์ (ให้ผสมสีแดงลงไปสักเล็กน้อย)
4. โหลแก้วใส

วิธีการทดลอง

1. เทน้ำผลไม้ใส่โหลแก้วที่เตรียมไว้ จากนั้นค่อย ๆ เติมน้ำมันพืชลงไป ปล่อยให้ไหลไปตามแถบภาชนะ
2. จากนั้นเทแอลกอฮอล์ที่ผสมสีแดงแล้ว เทลงบนน้ำมันพืช (อย่างเบามือ)
3. สังเกตการแยกชั้นของน้ำทั้ง 3 ชนิดและบันทึกผลการทดลอง

คำอธิบายการทดลอง: จากการทดลองจะเห็นได้ว่าของเหลวที่เราใส่ลงไปนั้นเกิดการแยกตัวออกเป็น 3 ชั้นอย่างชัดเจน เนื่องจากสารเหล่านี้มีความหนาเเน่นที่แตกต่างกัน โดยสารที่มีความหนาแน่นต่ำกว่าจะลอยอยู่เหนือสารที่มีความหนาแน่นสูงกว่า ไม่สามารถผสมให้เป็นเนื้อเดียวกันได้ ดังเช่นน้ำมันที่มีความหนาแน่นต่ำกว่าน้ำจึงลอยอยู่เหนือน้ำโหลแก้วสีรุ้ง สามารถสรุปได้ว่าความหนาแน่นของสารทั้ง 3 ชนิดเรียงลำดับจากมากไปน้อยได้ดังนี้ (ล่างไปบน) น้ำผลไม้ > น้ำมันพืช > แอลกอฮอล์

Link YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=2L8t5T5l9t8

3.     สีเต้นระบำ

อุปกรณ์​

1. นม (เลือกใช้นมที่มีโปรตีนสูงยกเว้นนมถั่วเหลือง) เช่น รสจืด
2. สีผสมอาหาร 4 สี
3. จานก้นลึก
4. หลอดดูดสี
5. น้ำยาล้างจาน
6. นมสด

วิธีการทดลอง

4. เทนมสด เทลงไปในจานก้นลึกหรือภาชนะที่เตรียมไว้
5. เทสีผสมอาหารที่เตรียมไว้ลงไปในนมทีละสี
6. จากนั้นใช้หลอดดูดสีดูดน้ำยาล้างจาน และค่อยๆ หยด 1-2 หยด ลงไปในจาน
7. สังเกตการกระจายและการแตกตัวของสีในภาชนะ ซึ่งจะเห็นได้ว่าสีแตกตัวออกคล้ายสีกำลังเต้นระบำ

คำอธิบายการทดลอง: การกระจายตัวของสีที่เกิดขึ้นคล้ายกับการเต้นระบำ เกิดเนื่องจากในนมประกอบไปด้วย โปรตีน แร่ธาตุ ไขมัน น้ำยาล้างจานมีคุณสมบัติทำให้โมเลกุลของโปรตีนและไขมัน เกิดการเปลี่ยนแปลงและแตกกระจายนั่นเอง ซึ่งคุณสมบัติของน้ำยาล้างจานดังกล่าวทำให้เราล้างจานสะอาดมากขึ้น

Link YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=t5rU9wsyspM

เป็นอย่างไรกันบ้างกับกิจกรรมการาทดลองวิทยาศาสตร์สุดหรรษาที่เรารวบรวมมมาฝาก เป็นการทดลองวิทยาศาสตร์ที่เหมาะกับช่วงวัยของเด็กในแต่ละระดับ ให้เด็กๆได้ฝึกกระบวนการคิดสร้างสรรค์ การแก้ปัญหา การวิเคราะห์ต่างๆโดยใช้หลักการและเหตุผลเข้ามาอธิบาย ผู้ปกครองหรือคุณครูท่านไหนกำลังหาการทดลองวิทยาศาสตร์สนุกให้เด็กๆไก้ฝึกกระบวนการเรียนรู้ลองนำการทดลองวิทยาศาสตร์สำหรับในแต่ละช่วงที่เรานำมาฝากวันนี้ไปเล่นกับเด็กๆได้เลย นอกจากความสนุกสนานจากการทดลองแล้วยังได้ความรู้ควบคู่ไปด้วย

📚 อ้างอิง (Reference Sites)

📘 อ้างอิงเนื้อหา (External links)

• https://owlcampus.com/what-is-science-in-stem-education/
• https://www.trueplookpanya.com/education/content/84367/-teamet-
• https://owlcampus.com/fun-science-experiments-for-kindergarten/

📕 อ้างอิงรูปภาพ

• https://bit.ly/3L2Xl6y
• https://bit.ly/3mMu06O
• https://bit.ly/3A3qAjd

เรียบเรียงและจัดทำโดย ข้าวตังดอทคอม