เทศกาลที่ได้รับความสนใจทั้งจากคนไทยและคนไทยเชื้อสายจีนคือ ตรุษจีนถือเป็นเทศกาลขึ้นปีใหม่ ซึ่งจะแบ่งเป็น 3 วัน คือ วันจ่าย วันไหว้และวันเที่ยว ไม่ได้เน้นไปที่การสังสรรค์ แต่จะเป็นการไหว้เทพเจ้าและไหว้บรรพบุรุษ พิธีกรรมต่าง ๆ จึงมีความละเอียด เน้นไปทางการเสริมสิริมงคล เริ่มต้นตั้งแต่การเลือกสวมใส่เสื้อผ้า การกระทำต้องห้าม ๆ ต่าง เชื่อว่าหากทำได้จะพบแต่สิ่งที่ดี เงินทองไหลมาเทมา รวมไปถึงการเลือก ของไหว้ ตรุษจีน ซึ่งเรามีเคล็ดลับมาฝากเผื่อว่าใครที่กำลังจะออกไปจ่ายตลาดจะได้นำไปเลือกสิ่งของต่าง ๆ เพื่อส่งเสริมความเป็นมงคล
3 วันสำคัญในวันตรุษจีนที่คุณต้องรู้
อย่างที่เรากล่าวไปตั้งแต่ต้นว่าในวันตรุษจีนจะแบ่งเป็น 3 วัน ได้แก่ วันจ่าย วันไหว้และวันเที่ยว มีความสำคัญอย่างมากต้องปฏิบัติตามที่กำหนดมา เพราะถือเป็นฤกษ์สำคัญ เราไปดูกันว่าแต่ละวันต้องปฏิบัติตัวอย่างไรจึงจะเสริมสิริมงคล
- 30 มกราคม เป็นวันจ่าย วันนี้จะต้องเริ่มเตรียมของและออกไปซื้อ ของไหว้ ตรุษจีน ทำความสะอาดบ้านและตกแต่งบ้านต้อนรับสิ่งดี ๆ ที่กำลังจะเข้ามา พร้อมใส่เสื้อสีแดง
- 31 มกราคม เป็นวันไหว้ โดยจะเริ่มไหว้ตั้งเเต่เวลาเที่ยงคืนถึง 9 โมงเช้าของอีกวัน เมื่อไหว้เสร็จสิ้นแล้ว อาหารที่ไหว้จะนำมารับประทานร่วมกัน
- 1 กุมภาพันธ์ เป็นวันเที่ยว วันนี้ทุกคนในบ้านจะต้องออกไปเที่ยวที่ไหนก็ได้ พร้อมกับแจกอั่งเป่าให้แก่เด็ก ๆ
ของไหว้ ตรุษจีน ที่ต้องเตรียมไหว้เจ้าปละบรรพบุรุษ
พิธีการไหว้ตรุษจีนจะจัดชุดไหว้หลากหลายชุด เพื่อไหว้ในการไหว้ตรุษจีน ไม่ว่าจะเป็นการจัดชุดไหว้เจ้าที่ ไหว้บรรพบุรุษ ไหว้เทพเจ้า ไหว้สัมภเวสี โดยจะไหว้ในเวลาแตกต่างกันประกอบไปด้วย ของไหว้ ตรุษจีน อาหาร ผลไม้ ขนม ทั้งหมดจะต้องเป็นมงคล ถัดเป็นอาหารเจ ขนมจันอัป ข้าวสวย น้ำชา นอกจากนี้ยังต้องมี ธูป เทียน กระดาษเงิน กระดาษทอง ยังไม่หมดเท่านี้ยังมีรายละเอียดต่าง ๆ มากมายดังนี้
1.ช่วงเช้าจะไหว้เจ้าที่ ต้องเตรียม ของไหว้ ตรุษจีน หมู เป็ด ไก่ ขนมเทียน ขนมถ้วยฟู ผลไม้ อย่างส้มสีทอง แอปเปิ้ล องุ่น พร้อมด้วยกระดาษเงิน กระดาษทอง
2.เวลาประมาณ 10.00 – 11.00 น. หรือช่วงสายไว้บรรพบุรุษ ต้องเตรียม ของไหว้ ตรุษจีน อันได้เเก่ อาหารคาวเเละอาหารหวานรวมประมาณ 10 อย่าง ซึ่งจะต้องเลือกนำไปไหว้ในสิ่งที่บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วชอบทาน โดยนิยมเป็นอาหารประเภทน้ำแกง เพราะจะเป็นสิ่งที่สื่อความหมายถึงชีวิตที่ราบรื่น นอกจากนี้อย่าลืมที่จะต้องเตรียมชุดกระดาษไหว้บรรพบุรุษด้วย ได้แก่
- กิมจั๊ว กิมหงิ่งจั๊ว ให้พบัเป็นรูปดอกไม้เเละพาน เพื่อไหว้บรรพบุรุษเสริมสิริมงคล
- กิมเตี๊ยว ให้พับเป็นเป็นทองเเท่งเเบบจำลอง ถือเป็นการสื่อความหมายถึงการส่งสมบัติไปให้ผู้ที่ล่วงลับ
- อ่วงแซจิ่ว เป็นกระดาษสีเหลืองเหมือนยันต์ จะใช้สำหรับเผาเพื่อเป็นใบเบิกทางให้ผู้ล่วงลับไปสู่สวรรค์
- อิมกังจัวยี่ หรือ กงเต๊ก เป็นธนบัติเเบบจำลอง จะทำการเผาไปให้บรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วเอาไว้ใช้จ่ายในการเดินทางมาหาลูกหลานในเทศกาลจีนนั้นเอง
3.ประมาณ 14.00 – 16.00 น. ไหว้สัมภเวสี เมื่อได้ทำการไหว้เสร็จแล้วจะจุดประทัดไล่สิ่งชั่วร้ายออกไป เพื่อรับสิ่งดี ๆ
4.เวลา 23.00- 05.00 น.ไหว้เทพเจ้า ไฉ่ชิงเอี๊ย เพื่อเป็นการอัญเชิญเทพเจ้าให้ลงมามอบพรควรจะมีการจัดโต๊ะให้ทันไปทางทิศตะวันออก โดยในการไหว้นั้นจะเตรียมอาหารเจเเละขนมจันอับเข้ามา ซึ่งเป็นของที่ใช้เฉพาะไหว้เทพเจ้าเท่านั้น ดังนี้ง
- จัดของไหว้เป็นอาหารเจ 5 อย่าง เช่น ฟองเต้าหู้ ดอกไม้จีน เห็ดหอม วุ้นเส้น เห็ดหูหนู เป็นต้น
- ขนมบัวลอยจีน 5 ถ้วย
- น้ำชา 5 ถ้วย
- ผลไม้มงคลเริ่มต้นตั้งแต่ 5 อย่างไปจนถึง 7 อย่าง เเละขนมจันอับหรือขนมแห้ง ได้แก่ ถั่วตัด งาตัด ฟักเชื่อมอบเเห้ง ขนมโก๋ น้ำตาลกรวด ขิงเชื่อม ข้าวพอง วุ้นเเท่ง ขนมปั้นล่ำ ขนมก้านขิง ถั่วก้อน โซถง เป็นต้น
- กระดาษไหว้เทพเจ้า ได้แก่ เทียงเถ่าจี๊ กระดาษเงิน กระดาษทองแผ่นใหญ่ มีตัวอักษร ว่า เผ่งอัง เเปลว่าคำอวยพร
- กิมเต้า หงิ่งเต้า เป็นกระดาษรูปถังเงินถังทอง เป็นการไหว้เพื่อขอเงินขอเงินขอทอง ให้ร่ำรวย
- กิมฮวย เป็นการไหว้เพื่อขอพรเทพทุกพระองค์ จะปักกิมฮวยไว้บนผลส้ม
ของไหว้ ตรุษจีน มีอะไรบ้าง
อาหารมงคล
เนื้อสัตว์ถือเป็น ของไหว้ ตรุษจีน ที่ขาดไม่ได้เลย เพราเป็นสิ่งที่สะท้อนถึงความอุดมสมบูรณ์เเละมั่งคั่ง นอกจากอาหารประเภทเส้นได้รับความนิยมเช่นกัน อาทิ บะหมี่หรือหมี่ซั่ว เป็นอาหารที่สื่อถึงการที่มีอายุยืนยาวตลอดปี สามารถนำไปจัดของไหว้ได้ทุกรอบ โดยอาหารที่ว่านั้นมีดังนี้
- ไก่ มีทั้งแบบไก่ต้ม ไก่ทอด หมายถึง ความเจริญก้าวหน้าในอาชีพการงานต่าง ๆ
- ปลา ทั้งแบบนึ่งเเละแบบทอดควรมีไว้ในตอนไหว้ เพราะสื่อถึงความมั่นคั่ง กินดีอยู่ดีและมีกินมีใช้
- เป็ด หมายถึงความสำเร็จในหน้าที่การทำงานและมีความสามารถรอบด้าน
- หมู ทั้งหมูสามชั้น หัวหมูหรือหมูกรอบ หมายถึงความอุดมสมบูรณ์ สื่อถึงความมั่นคั่ง กินดีอยู่ดีเเละมั่งคั่ง ร่ำรวย
- กุ้ง เป็นอาหารไหว้ที่สื่อถึงความเป็นผู้นำ บารมีและเป็นที่เคารพรักของลูกน้อง
- หมี่ซั่วหรือบะหมี่ประเภทใดก็ได้ เป็นอาหารไหว้ที่สื่อถึงความราบรื่นและอายุยืนยาว
- สาหร่ายและเกี๊ยวต้ม โดยจะต้องเป็นรูปเหมือนก้อนเงินของจีน หมายถึงความร่ำรวยในโชคลาภ เงินทอง
- ซาลาเปา เป็นอาหารไหว้ที่สื่อถึงกองเงินกองทอง
- ขนมเข่งเเละขนมถ้วยฟู เป็นอาหารไหว้ที่สื่อถึงความเจริญรุ่งเรื่อง เฟื่องฟูแบะเจริญก้าวหน้าในหน้าที่การงาน
- ขนมบัวลอยจีน (ขนมอี๊) เป็นอาหารไหว้ที่สื่อถึงความกลมเกลียวระหว่างคนในครอบครัวให้ผูกพันกัน
- ผลไม้มงคล ซึ่งส่วนใหญ่จะมีสีแดง สีส้ม เช่น ส้ม ทับทิม กล้วยหอม สาลี่ เป็นต้น
ของไหว้ ตรุษจีน ถือว่ามีความหมายมากมาย ล้วนส่งเสริมความเป็นสิริมงคลให้แก่เหล่าลูกหลาน อีกทั้งเป็นการรำลึกถึงบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว รวมไปถึงเทพเจ้า ที่สำคัญหากใครทำมาค้าขายการไหว้เชื่อว่าจะส่งผลให้มีความเจริญรุ่งเรือง มีหน้าที่การงานที่ดีและเป็นที่รักใครของลูกน้อง อย่างไรก็ตามการไหว้จะส่งผลดีหากทำด้วยใจและไม่เดือดร้อนเงินในกระเป๋า
📚 อ้างอิง (Reference Sites)
📙 บทความที่เกี่ยวข้อง (Internal Resources)
📘 อ้างอิงเนื้อหา (External links)
📕 อ้างอิงรูปภาพ
เรียบเรียงและจัดทำโดย ข้าวตังดอทคอม
16 ตุลาคม 2024
232 
