เมื่อครั้งยังเป็นเด็กได้เข้าสู่ธรรมะในวิชาพระพุทธศาสนา หลักปฏิบัติที่ทุกคนจำได้แม่นคือ ศีล 5 เพราะเป็นเรื่องใกล้ตัวที่เกิดขึ้นได้อยู่บ่อยครั้ง หากใครอยากเริ่มขัดเกลาตัวเอง ให้เริ่มจากการรักษาศีล 5 แม้ว่าหลายคนคิดว่าง่าย แต่ทั้งหมดก็ขึ้นอยู่กับจิตใจและความแน่วแน่ แต่สำหรับใครที่จำไม่ได้หรือไม่รู้ว่า ศีล 5 มีอะไรบ้าง สมาทาน คืออะไร วันนี้เรามีคำตอบ
ศีล 5 มีอะไรบ้าง สมาทาน และสมาทานศีล 5 เสริมมงคลชีวิต
สำหรับศีล 5 นั้นไม่เพียงเป็นหลักแนวทางปฏิบัติเท่านั้น ยังมีบทสวดสั้น ๆ ไว้สำหรับให้ท่องเพื่อส่งเสริมความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต อีกทั้งสร้างสมาธิให้เกิด เพื่อใช้ชีวิตอย่างมีสติ เราไปดูกันว่าบทคสดวของศีลแต่ละข้อนั้นมีอะไรบ้าง พร้อมความหมาย
ศีลข้อที่ 1 บทสวด ปาณาติปาตา เวรมณี สิกฺขาปทํสมาทิยามิ หมายถึง ไม่ฆ่าสัตว์ตัดชีวิตและการเบียดเบียนชีวิตของผู้อื่น
ศีลข้อที่ 2 บทสวด อทินฺนาทานา เวรมณี สิกฺขาปทํสมาทิยามิ หมายถึง จะไม่ลักขโมย ทรัพย์สินและเอาสิ่งของผู้อื่นมาครอบครองไว้เป็นของตัวเองอย่างไม่ถูกต้อง
ศีลข้อที่ 3 บทสวด กาเมสุมิจฺฉาจารา เวรมณี สิกฺขาปทํสมาทิยามิ หมายถึง จะไม่ประพฤติผิดและไม่เหมาะสมทางเพศ
ศีลข้อที่ 4 บทสวด มุสาวาทา เวรมณี สิกฺขาปทํสมาทิยามิ หมายถึง จะไม่พูดโกหก
ศีลข้อที่ 5 บทสวด สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺฐานา เวรมณี สิกฺขาปทํสมาทิยามิ หมายถึง จะไม่ดื่มสุราและของมึนเมา สิ่งเหลบ่านี้ถือเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
ประโยชน์ ศีล 5 มีอะไรบ้าง สมาทาน
ไม่ว่าใครได้ปฏิบัติตัวตามหลักธรรมมะล้วนแล้วแต่เกิดประโยชน์ทั้งต่อตัวเองและผู้อื่นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะศีล 5 ถือว่าเป็นหบักธรรมะขั้นพื้นฐานที่ทำได้ง่าย แต่หลายคนอาจไม่ได้ให้ความสำคัญ วันนี้เราจึงจะมาพูดถึงข้อดของการรักษาศีล 5 ดังนี้
- เมื่อเป็นผู้ที่ประพฤติชอบด้วยกาย วาจา ใจ ล้วนแล้วแต่มีผู้รักใคร่ จะทำอะไรก็มักได้รับการยอมรับและสนับสนุน
- เมื่อไม่เบียดเบียนผู้อื่นหรือทำร้าย ย่อมทำให้ความสุขสงบเกิดขึ้นแก่ใจและสังคม
- การรักษาศีล 5 ไม่มักมากในกามทำให้ครอบครัวพบเจอแต่ความสุข สงบสุข ส่งผลทำให้สมาชิกเป็นคนดีของสังคม
- การรักษาศีล 5 ในเรื่องการไม่พูดโกหก ย่อมทำให้มิตรสหายรักใคร่และได้รับความเชื่อถือ
- เมื่อไม่ดื่มเครื่องมึนเมา สุขภาพทั้งภายนอกและภายในย่อมดี ที่สำคัญไม่ทำให้เกิดอุบัติเหตุ ซึ่งอาจเกิดได้ทั้งกับตนเองและผู้อื่น
จากที่เรากล่าวไปถึงประโยชน์หลายคนอาจคิดว่าเป็นเรื่องง่าย ใคร ๆ ก็สามารถเริ่มต้นทำได้ แต่หากได้ทำอย่างจริงจัง สม่ำเสมอ จะพบว่าจิตและสมาธิต้องมาเป็นหนึ่งในส่วนประกอบด้วยจึงจะสำเร็จและสามารถทำได้ตลอด หากทำได้จะเกิดกุศลทั้งต่อตนเองและผู้อื่นอย่างมากทีเดียว
ศีล 5 มีอะไรบ้าง สมาทาน นำมาซึ่งความสุข
- ศีลข้อที่ 1 ห้ามฆ่าสัตว์ ไม่เพียงเป็นการละเว้นการเบียดเบียนชีวิตสัตวืเท่านั้น เพื่อนมนุษย์ด้วยกันก็ไม่ควรสร้างความเดือดร้อนให้แก่กัน
- ศีลข้อที่ 2 ห้ามลักทรัพย์ เป็นพฤติกรรมที่ไม่ควรกระทำคือการลักทรัพย์ พราะทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน
- ศีลข้อที่ 3 ห้ามประพฤติผิดในกาม พฤติกรรมเหล่านี้จะนำมาซึ่งการทำไม่เหมาะสม
- ศีลข้อที่ 4 ห้ามโกหก คำพูดคือสิ่งที่สามารถทำร้ายคนได้ทั้งทางตรงและทางอ้อม ควรละเว้น
- ศีลข้อที่ 5 ห้ามดื่มเครื่องดองของมึนเมา นำมาวึ่งการสูญเสียทั้งทรัพย์สินและชีวิต ต่อตนเองและผู้อื่น ควระลเว้น
คำอาราธนาศีล 5
มะยัง ภันเต วิสุง วิสุง รักขะนัตถายะ
ติสะระเณนะสหะ ปัญจะ สีลานิ ยาจามะ
ทุติยัมปิ มะยัง ภันเต วิสุงวิสุง รักขะนัตถายะ
ติสะระเณนะ สะหะ ปัญจะ สีลานิ ยาจามะ
ตะติยัมปิ มะยัง ภันเต วิสุง วิสุง รักขะนัตถายะ
ติสะระเณนะ สะหะ ปัญจะ สีลานิ ยาจามะ
คำแปล : ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอศีล 5 ข้อ พร้อมทั้งพระรัตนตรัย เพื่อประโยชน์แก่การรักษา
ขยายความของศีล 5 ทำแล้วส่งผลบุญนั้นต่อตนเอง
ประโยชน์ของศีล 5 นอกจากจะทำให้สังคมสงบสุขแล้ว ก็ยังส่งผลบุญให้แก่ตัวเราเองอีกด้วย โดยอานิสงค์จากการประพฤติตัวเป็นคนดีตามศีล 5 มีด้วยกัน ดังนี้
- ศีลข้อที่ 1 เว้นจากการฆ่าสัตว์ จะทำให้เป็นผู้มีอวัยวะครบสมบูรณ์งดงาม มีร่างกายสมส่วน ผิวพรรณงดงาม มีความแคล่วคล่องว่องไว เป็นที่รักของคนที่พบเห็น สุขภาพร่างกายแข็งแรงไม่มีโรคภัย ไม่พลัดพรากจากคน ของรัก และทำให้มีอายุยืนยาว
- ศีลข้อที่ 2 เว้นจากการลักทรัพย์ จะทำให้เป็นคนที่มีทรัพย์สิน มั่งคั่ง ไม่อดอยาก ไม่มีความยากจน มีความเป็นอยู่ที่สุขสบายไม่เดือดร้อน
- ศีลข้อที่ 3 เว้นจากการประพฤติผิดในกาม จะส่งผลให้ไม่มีศัตรูคู่อาฆาต มีเสน่ห์เป็นที่รักของคนทั่วไปและจากคนทุกเพศทุกวัย ไม่พลัดพรากจากคนและของรัก
- ศีลข้อที่ 4 เว้นจากการพูดโกหก จะส่งผลให้เป็นคนพูดจาไพเราะ มีฟันขาวสะอาดเรียงสวยงาม มีกลิ่นปากหอม มีคำพูดที่น่าเชื่อถือ จิตใจไม่ฟุ้งซ่าน มีความมั่นคงไม่หวั่นไหว มีคนยกย่องให้ความเคารพยำเกรง
- ศีลข้อที่ 5 เว้นจากการดื่มสุราเมรัย จะส่งผลให้มีความเฉลียวฉลาดในการทำงาน ทั้งในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต ทำให้มีสติมั่นคงอยู่เสมอ เป็นคนมีความรู้ ไม่เป็นคนเกียจคร้าน เป็นคนไม่ประมาท เป็นผู้ฉลาดรู้ในสิ่งที่เป็นประโยชน์
นอกจากนี้การรักษาศีล 5 ยังเชื่อว่าจะทำให้ชาติภพถัดไป ไม่ต้องพบกับเรื่องทุกข์ทรมาณ และเป็นพื้นฐานในการพัฒนาตัวเองไปเรื่อย ๆ จนไปสู่การบรรลุนิพพานได้
วิธีสมาทานศีลต่อหน้าพระพุทธรูปในบ้าน
หลายคยังไม่รู้ว่าการจะรักษาศีล 5 ควรเริ่มต้นอย่างไร วันนี้เรามีวิธีมาบอก ซึ่งสามารถทำได้เองที่บ้านโดยไม่ต้องไปนั่งฟังสวดมนต์ที่วัดก็ได้ โดยจะเร่มิ่มจากการท่องบทสวดเหล่านี้
อะระหังสัมมาสัมพุทโธ ภะคะวา พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ
สวากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม ธัมมัง นะมัสนามิ
สุปฎิปันโน ภะคะวะตา สาวะกะสังโฆ สังฆังนะมามิ
กราบพระ
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธธัสสะ (3 รอบ)
พุทธธัง สะระณัง คัจฉามิ
ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ
สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ
ทุติยัมปิพุทธธัง สะระณัง คัจฉามิ
ทุติยัมปิธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ
ทุติยัมปิสังฆัง สะระณัง คัจฉามิ
ตติยัมปิพุทธธัง สะระณัง คัจฉามิ
ตติยัมปิธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ
ตติยัมปิสังฆัง สะระณัง คัจฉามิ
มะยัง ภันเต วิสุง วิสุง รักขะนัตถายะ ติสะระเณนะสะหะ ปัญจะ สีลานิยาจามะ
ทุติยัมปิ มะยังภันเต วิสุง วิสุง รักขะนัตถายะ ติสะระเณนะสะหะ ปัญจะ สีลานิยาจามะ
ตะติยัมปิ มะยังภันเต วิสุง วิสุง รักขะนัตถายะ ติสะระเณนะสะหะ ปัญจะ สีลานิยาจามะ
ปาณาติปาตา เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ
อะทินนาทานา เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ
กาเมสุมิจฉาจารา เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ
มุสาวาทา เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ
สุราเมระยะมัชชะปะมาทัฏฐานา เวระมะณี สิกขาปะทัง สะมาทิยามิ
ในขณะที่ท่องบทสวดเหล่านี้ควรทำด้วยใจที่มีสมาธิ เพราะเรื่องธรรมะเป็นเรื่องของจิตใจล้วน ๆ หากทำด้วยใจตั้งมั่น แน่นอนผลที่ออกมาจะดีแน่นอน ไม่จำเป็นว่าต้องทำบุญใหญ่ ๆ กุศลที่ดี่สุดคือการเริ่มต้นจากตัวของเราเองและหากทำได้ จะเผื่อแผ่ด้วยการทำต่อผู้อื่นก็ถือว่าสร้างความเป็นมงคลไม่น้อย
เชื่อว่าคุณคงรู้แล้วว่า ศีล 5 มีอะไรบ้าง สมาทาน มีประโยชน์อย่างไร
และเมื่อคุณกำลังอ่านหรืออ่านจบแล้ว สมาธิและจิตที่เป็นกุศลจะต้องเกิดขึ้นอย่างแน่นอน เพราะด้วยศีล 5 เป็นธรรมะที่เข้าใจง่ายและเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นในสังคม ฉะนั้นการถือปฏิบัติหลักธรรมเหล่านี้จะทำให้ทุกอย่างสงบสุข เพราะเราไม่เบียดเบียนผู้อื่นทั้งกาย วาจา ใจ
16 มีนาคม 2023
1 
